Năm 2025 đánh dấu sự hoàn thành của 13 tuyến cao tốc quan trọng thuộc dự án Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 do Nhà nước đầu tư. Để hoàn vốn đầu tư và đảm bảo vận hành hiệu quả, Cục Đường bộ Việt Nam đã chính thức đề xuất Bộ Xây dựng cho phép thu phí từ tháng 1/2026 với các tuyến đường này.
Danh sách 13 tuyến cao tốc bao gồm các đoạn như Bãi Vọt – Hàm Nghi, Hàm Nghi – Vũng Áng, Vũng Áng – Bùng, Bùng – Vạn Ninh, Vạn Ninh – Cam Lộ, Hòa Liên – Túy Loan, Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, Hoài Nhơn – Quy Nhơn, Quy Nhơn – Chí Thạnh, Chí Thạnh – Vân Phong, Vân Phong – Nha Trang, Cần Thơ – Hậu Giang và Hậu Giang – Cà Mau. Đây đều là những tuyến được kỳ vọng sẽ nâng cao năng lực vận tải và kết nối vùng miền hiệu quả hơn.
Phương án thu phí được đề xuất gồm hai mức chính: mức 1 là 1.300 đồng/PCU/km áp dụng cho các tuyến cao tốc đạt chuẩn 4 làn xe và có làn dừng khẩn cấp liên tục; mức 2 là 900 đồng/PCU/km dành cho những tuyến chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định. Toàn bộ 13 tuyến sẽ thực hiện thu phí điện tử không dừng nhằm tăng tính minh bạch, thuận tiện và giảm ùn tắc giao thông.
Việc thu phí dự kiến sẽ đem lại nguồn thu ổn định, mỗi năm sau khi trừ chi phí tổ chức thu sẽ nộp ngân sách khoảng 2.500 tỷ đồng, góp phần cho việc bảo trì, quản lý và phát triển hạ tầng giao thông đường bộ ngày càng bền vững. Các dự án này cũng được Bộ Xây dựng giao Cục Đường bộ trực tiếp chịu trách nhiệm quản lý, bảo trì và bảo dưỡng.
Bên cạnh đó, các chuyên gia và doanh nghiệp đang nghiên cứu đề xuất mở rộng các tuyến cao tốc hiện có như đoạn từ Quảng Ngãi đến Dầu Giây nhằm nâng cấp lên 6 làn xe theo quy hoạch mới, đáp ứng nhu cầu lưu thông ngày càng tăng và giảm thiểu nguy cơ ùn tắc, tai nạn giao thông trên tuyến Bắc – Nam. Đây là bước chuẩn bị quan trọng cho phát triển hạ tầng giao thông trong tương lai gần.
