Ngày 1/7/2025, Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị định 192/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Nghị quyết 201/2025 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách phát triển nhà ở xã hội. Đây là bước tiến quan trọng nhằm tăng cường minh bạch, chặt chẽ trong quản lý các dự án nhà ở xã hội, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Nghị định nêu rõ chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội phải xây dựng hoặc thuê đơn vị tư vấn đủ năng lực để xác định giá bán và giá thuê mua dựa trên phương pháp xác định giá và lợi nhuận định mức theo quy định pháp luật về nhà ở. Hồ sơ xác định giá này phải được thẩm tra, phê duyệt và gửi đến Sở Xây dựng cấp tỉnh để công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND tỉnh và Sở Xây dựng ít nhất 30 ngày trước khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua hoặc thuê mua nhà. Đồng thời, trong vòng 180 ngày kể từ ngày nghiệm thu công trình, chủ đầu tư phải tổ chức kiểm toán chi phí đầu tư xây dựng và gửi kết quả quyết toán đến sở để kiểm tra, đảm bảo giá bán, giá thuê mua phản ánh đúng chi phí thực tế.
Điểm nổi bật nhất của Nghị định là quy định chủ đầu tư không được thu tiền vượt quá 95% giá trị hợp đồng trước khi người mua nhà được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và hoàn tất việc hoàn trả nếu có chênh lệch giá sau kiểm toán. Trường hợp giá sau kiểm toán thấp hơn giá trong hợp đồng, chủ đầu tư phải hoàn trả phần chênh lệch cho người mua hoặc thuê mua. Ngược lại, nếu giá sau kiểm toán cao hơn, chủ đầu tư không được phép thu thêm phần chênh lệch. Quy định này nhằm ngăn ngừa tình trạng thu tiền trước, rủi ro cho người mua và tăng cường trách nhiệm của chủ đầu tư trong quản lý dự án.
Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định việc giao chủ đầu tư và chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án nhà ở xã hội không sử dụng vốn đầu tư công có thể thực hiện đồng thời và không cần qua đấu thầu, nhằm đẩy nhanh tiến độ phát triển nhà ở xã hội. Đồng thời, quy trình quản lý chất lượng công trình được siết chặt, đảm bảo các dự án được thực hiện đúng tiến độ và tiêu chuẩn kỹ thuật.
Nghị định 192/2025 được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý minh bạch, chặt chẽ hơn cho thị trường nhà ở xã hội, góp phần giảm thiểu rủi ro, ngăn chặn các hành vi trục lợi chính sách và bảo vệ hiệu quả quyền lợi của người dân có thu nhập thấp. Đây là bước đi quan trọng thúc đẩy phát triển bền vững nhà ở xã hội tại Việt Nam, đáp ứng nhu cầu cấp thiết về nhà ở an toàn, hợp lý cho đông đảo người dân.
