Những ngày giữa tháng 7, câu chuyện về hàng rào nứa thô sơ, những tấm lưới B40 chắn ngang lối đi xuống bến phà liên xã ở ấp Tân Tiến, huyện Tân Tiến, tỉnh Cà Mau, trở thành tâm điểm bức xúc của người dân địa phương. Đây không phải là hàng rào của chính quyền, cũng không phải để kiểm soát giao thông hay phòng dịch, mà được một hộ dân tự ý dựng lên với lý do bảo vệ quyền sử dụng con đường đi qua phần đất của gia đình. Hành động này xuất phát từ một tranh chấp lâu ngày giữa vài hộ dân, nhưng hậu quả lại đè nặng lên cả cộng đồng.
Tuyến đường này, dài khoảng 120m, vốn được đầu tư hơn 240 triệu đồng từ ngân sách chương trình quốc gia dành cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đường được làm để phục vụ nhu cầu đi lại, vận chuyển hàng hóa, vật liệu xây dựng, giao thương giữa các xóm, các ấp. Thế nhưng, khi “luật rừng” lấn át, không chỉ xe máy, xe đạp, mà cả ô tô tải vận chuyển phải nằm chờ phía sau chiếc rào cây, nhức nhối như một lời châm biếm về quá trình quản lý đất đai, trật tự xây dựng ở địa phương.
Kể từ khi tranh chấp xảy ra, chính quyền xã đã nhiều lần đến vận động các bên tháo dỡ rào chắn, tuân thủ pháp luật, để người dân được thuận tiện trong đi lại. Tuy nhiên, những cam kết trên giấy, những lời hòa giải, vẫn chưa đủ sức nặng để phá tan bức tường lòng tin đã sứt mẻ giữa các hộ dân. Một phía kiên quyết rằng chỉ khi chính quyền lập biên bản, yêu cầu bên kia trả lại nguyên trạng lối đi, họ mới chịu tháo rào. Phía còn lại cũng đã tự ý gỡ tường chắn, nhưng vẫn bị cáo buộc chưa thực hiện đúng, khiến mâu thuẫn cứ dai dẳng mãi.
Ở chiều ngược lại, chính quyền địa phương cũng đứng trước áp lực lớn. Họ phải cân bằng giữa việc tuân thủ pháp luật, giải quyết lợi ích hợp pháp của người dân, và đảm bảo trật tự chung. Hàng rào chắn đường không chỉ gây khó khăn cho giao thông, mà còn phản ánh sự bất lực, đôi khi là sự thờ ơ, yếu kém của hệ thống quản lý xã hội cơ sở. Dự kiến trong tuần này, chính quyền xã sẽ trực tiếp tháo dỡ rào chắn, mời các bên lên làm việc lần nữa, nhưng chưa ai dám chắc liệu giải pháp đó có thể xoa dịu được cơn bức xúc, hay chỉ là sự hoãn binh tạm thời cho một vụ việc chưa có hồi kết.
Trên thực tế, đằng sau những hàng rào cây, những bức tường gạch ngang đường, là câu chuyện lớn hơn về quản lý đất đai, trách nhiệm của chính quyền cơ sở, và nhu cầu hòa giải trong cộng đồng. Sự việc ở Tân Tiến, Cà Mau, không chỉ là chuyện lối đi, mà còn là bài học về đối thoại, minh bạch thông tin, và sự chủ động giải quyết xung đột từ gốc. Chừng nào những vướng mắc này chưa được hóa giải, chừng đó, những chiếc ô tô, những hộ dân vô can, vẫn sẽ phải nằm chờ phía sau hàng rào, mỗi ngày hy vọng một “lối thoát” cho chính cuộc sống của mình.
