Các nhà nghiên cứu tại Đại học Bang North Carolina, Mỹ, vừa công bố một khám phá y học đầy bất ngờ: phương pháp tiêm vắc xin qua mô lợi giữa răng và nướu bằng tăm chỉ nha khoa. Thay vì sử dụng kim tiêm truyền thống, ‘tiêm’ bằng chỉ nha khoa tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh mẽ tại bề mặt niêm mạc – điểm xâm nhập đầu tiên của nhiều vi khuẩn và virus như đường hô hấp và miệng. Đây là bước tiến vượt bậc trong y học, vừa giảm đau đớn vừa hạn chế rủi ro cho người tiêm.
Thử nghiệm trên chuột cho thấy khi bôi vắc xin lên chỉ nha khoa rồi đưa vào vị trí biểu mô nối, kháng thể niêm mạc được hình thành mạnh mẽ hơn rất nhiều so với phương pháp nhỏ vắc xin dưới lưỡi đang được sử dụng. Hiệu quả phòng bệnh cúm đạt đến mức tương đương tiêm nhỏ mũi nhưng không gây nguy cơ vắc xin xâm nhập vào não bộ. Phương pháp này cũng chứng minh hiệu quả trên nhiều loại vắc xin phổ biến như protein, vi-rút bất hoạt và mRNA.
Điểm đặc biệt của phương pháp nằm ở vị trí tiêm là mô lợi biểu mô nối, có độ thấm cao và tiếp xúc trực tiếp với môi trường chứa vi khuẩn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hấp thu vắc xin vào cơ thể mà vẫn đảm bảo an toàn. Trong thử nghiệm đầu tiên với 27 người dùng chỉ nha khoa tẩm thuốc nhuộm mô phỏng vắc xin, khoảng 60% lượng thuốc được đưa chính xác vào mô lợi, khẳng định tính khả thi của phương pháp tiêm không kim này.
Tuy nhiên, phương pháp này có những hạn chế như không áp dụng cho trẻ chưa mọc răng và cần thêm nghiên cứu trên người có bệnh nướu hoặc nhiễm trùng miệng. Dù vậy, các nhà khoa học kỳ vọng nếu giai đoạn nghiên cứu tiếp theo thành công, phương pháp sẽ được đưa vào thử nghiệm lâm sàng, mở ra một lựa chọn tiêm chủng mới tiện lợi, rẻ tiền và đặc biệt thích hợp cho người sợ kim tiêm.
Phát minh này không chỉ mang lại giải pháp tiêm vắc xin an toàn hơn mà còn góp phần hiện đại hóa công nghệ y học, đem lại tương lai tiêm chủng dễ tiếp cận hơn cho mọi người, đặc biệt trong bối cảnh cần nhanh chóng chống lại các dịch bệnh truyền nhiễm. Người dân có thể kỳ vọng một ngày không xa, tiêm vắc xin không còn là nỗi lo về kim tiêm nữa.
