Trong những năm gần đây, Việt Nam nổi lên như một cường quốc xuất khẩu các loại cây quý, đặc biệt là hồ tiêu và sầu riêng. Cụ thể, Việt Nam đứng đầu thế giới về sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu trong hơn 20 năm qua, chiếm gần 40% sản lượng toàn cầu và 55% kim ngạch xuất khẩu trên thế giới. Giá trị xuất khẩu hồ tiêu năm 2024 đạt hơn 1,32 tỷ USD, dù diện tích sản xuất có chiều hướng giảm do tác động của thời tiết và sâu bệnh, và sự chuyển dịch sang các cây trồng có giá trị cao hơn như sầu riêng và cà phê. Sự phát triển này đã giúp Việt Nam vượt qua Thái Lan và trở thành một trong ba quốc gia lớn nhất thế giới về xuất khẩu cây quý, trong đó có cả những loại cây đến từ Campuchia nhập khẩu và chế biến để xuất khẩu sang các thị trường lớn như Mỹ và Trung Quốc.
Không chỉ thành công trong lĩnh vực nông sản, Việt Nam còn chứng tỏ sức hút mạnh mẽ đối với các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ Mỹ và các thị trường mới nổi. Các doanh nghiệp nước ngoài chiếm gần 30% thị phần xuất khẩu hồ tiêu trong nước, đồng thời việc Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên thị trường mới nổi dự kiến vào tháng 9 năm 2025 đã thu hút dòng vốn ngoại quy mô hàng tỷ USD, tạo tiền đề cho sự tăng trưởng mạnh mẽ của các ngành hàng xuất khẩu. Xuất khẩu thủy sản cũng tăng trưởng tích cực với kim ngạch 7 tháng đầu năm 2025 đạt 6,22 tỷ USD mặc dù đối mặt với thuế đối ứng tại thị trường Mỹ.
Đặc biệt, sầu riêng Việt Nam đang có bước phục hồi mạnh mẽ trong xuất khẩu, với hơn 207.000 tấn sầu riêng tươi xuất khẩu trong 3 tháng gần đây – tăng hơn 10 lần so với 4 tháng đầu năm. Việt Nam đã áp dụng nhiều biện pháp kỹ thuật như xây dựng bản đồ nhiễm Cadimi, cải tạo đất và sử dụng phân bón hợp lý để nâng cao chất lượng và an toàn sản phẩm, đáp ứng xuất khẩu bền vững. Các giải pháp nâng cao chuỗi giá trị nông nghiệp đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai đồng bộ, góp phần củng cố vị thế quốc tế của các loại cây quý trong nước.
Bên cạnh đó, các chính sách mở cửa thị trường và cải thiện môi trường kinh doanh đã giúp Việt Nam không chỉ cạnh tranh trực tiếp với Thái Lan về lượng xuất khẩu mà còn đón nhận nhiều dòng tiền lớn từ ngành du lịch và các lĩnh vực khác. Chính sách visa mới thu hút khách du lịch cao cấp, cùng với sự gia tăng dòng tiền đầu tư vào thị trường chứng khoán và công nghệ, tạo tiền đề phát triển kinh tế đa ngành với trọng tâm là xuất khẩu hàng hóa giá trị cao và dịch vụ chất lượng cao. Đây là một dấu hiệu đột phá quan trọng khẳng định vị thế ngày càng vững chắc của Việt Nam trên bản đồ kinh tế khu vực và toàn cầu.
