Ngày 12-13/8/2025, Hội nghị cấp cao ASEAN về Trí tuệ nhân tạo (AAIMS25) đã chính thức diễn ra tại thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc định hình tương lai số hóa và phát triển AI bền vững tại khu vực Đông Nam Á. Với chủ đề “Thúc đẩy phát triển trí tuệ nhân tạo bền vững và toàn diện tại ASEAN”, sự kiện quy tụ hơn 1.500 đại biểu gồm các Bộ trưởng ASEAN, lãnh đạo công nghệ toàn cầu, cùng các doanh nhân và chuyên gia trong lĩnh vực AI.
Trong phát biểu khai mạc, Thủ tướng Malaysia Anwar bin Ibrahim nhấn mạnh cam kết của quốc gia trong việc định hình AI phù hợp với các giá trị công bằng, phẩm giá và đặc thù vùng Đông Nam Á. Malaysia không chỉ muốn bắt kịp xu thế thế giới mà còn mong muốn dẫn đầu trong đổi mới công nghệ AI dựa trên niềm tin và giá trị văn hóa khu vực.
Malaysia khởi động một loạt sáng kiến chiến lược nhằm phổ cập kỹ năng AI trên toàn quốc, hỗ trợ nghiên cứu và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực trọng điểm như nông nghiệp, y tế, giáo dục và phát triển bền vững. Quốc gia này dành ưu tiên đầu tư phát triển hạ tầng máy tính hiệu năng cao, giúp doanh nghiệp nhỏ, trường đại học và nhà nghiên cứu tiếp cận các công nghệ tiên tiến, đồng thời chú trọng việc cung cấp các công cụ AI với chi phí hợp lý, đảm bảo cơ hội bình đẳng cho mọi công dân, cả ở đô thị và vùng sâu vùng xa.
Bộ trưởng Kỹ thuật số Malaysia Gobind Singh Deo ví phát triển AI như câu chuyện 4 nhà khoa học cùng phát minh insulin, một thách thức đòi hỏi hợp tác và chia sẻ sức mạnh giữa các quốc gia ASEAN. Ông khẳng định không quốc gia nào có thể ứng phó một mình với các tác động của AI, do đó hội nghị cũng trở thành diễn đàn thúc đẩy sự hợp tác khu vực dựa trên nguyên tắc chung, lòng tin và tầm nhìn tập thể hướng tới một nền AI bao trùm, an toàn và đa dạng.
Các sáng kiến của Malaysia tại hội nghị không chỉ tập trung vào phát triển công nghệ mà còn chú trọng xây dựng hệ sinh thái bảo vệ dữ liệu với chiến lược an ninh dữ liệu và tin cậy kỹ thuật số định hướng đến năm 2030, cùng với việc thành lập ủy ban độc lập giám sát dữ liệu. Đây được xem là bước đi chiến lược giúp ASEAN thu hẹp khoảng cách số, phát triển AI có trách nhiệm, góp phần kiến tạo một tương lai số sáng tạo, bền vững và toàn diện cho toàn khu vực Đông Nam Á.
