Sân bay Quốc tế Long Thành, dự kiến khai thác giai đoạn đầu vào năm 2026, được kỳ vọng trở thành trung tâm hàng không mới của khu vực phía Nam, nhưng các chuyên gia đang cảnh báo nguy cơ vắng khách do thiếu kết nối giao thông. Tình trạng này được nhấn mạnh khi bài học thất bại từ Bến xe Miền Đông mới được chỉ ra, nơi cơ sở hạ tầng kết nối chưa hoàn thiện khiến người dân vẫn tìm cách tiếp cận bến xe cũ hoặc dùng phương tiện không chính thức.
Các ý kiến chuyên gia nhận định vấn đề của Long Thành nằm ở chỗ công trình chính là sân bay được đầu tư xây dựng và hoàn thành sớm, trong khi các tuyến giao thông quan trọng như đường sắt kết nối với sân bay chưa được đầu tư đồng bộ. Điều này làm tăng phiền toái cho hành khách khi họ phải di chuyển đến sân bay cách trung tâm TP.HCM khoảng 40km, gấp nhiều lần quãng đường đi sân bay Tân Sơn Nhất hiện nay. Thời gian dự trù cho hành khách có thể lên tới 5-6 tiếng, khiến việc di chuyển trở nên phức tạp và khó khăn hơn.
Bên cạnh các tuyến đường bộ, Đồng Nai đã khởi công ba tuyến cao tốc quan trọng gồm cao tốc Dầu Giây – Tân Phú, mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành và tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Tây, nhằm cải thiện kết nối của sân bay Long Thành với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Tuy nhiên, các dự án này dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2026 hoặc đầu năm 2027, trùng với giai đoạn sân bay bắt đầu khai thác, nhưng vẫn lo ngại chưa đủ hỗ trợ hành khách ngay khi sân bay vận hành.
Chuyên gia kiến trúc Hoàng Ngọc Lan nhận định không nên chuyển tất cả chuyến bay quốc tế sang Long Thành mà nên vận hành đồng thời hai sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất song song với các giải pháp công nghệ thông minh để quản lý không lưu hiệu quả, nhằm tránh tình trạng quá tải và giảm tác động về quãng đường đi lại cho hành khách. Việc hiện đại hóa cơ sở hạ tầng hàng không cần song hành với hạ tầng giao thông để khai thác tối ưu công suất và phục vụ hành khách tốt hơn.
Việc thiếu kết nối giao thông đồng bộ không chỉ gây ra những phiền toái về thời gian và chi phí cho hành khách, mà còn đặt ra nguy cơ khiến sân bay Long Thành rơi vào tình trạng vắng vẻ, thiếu sức hút tương tự như Bến xe Miền Đông mới từng gặp phải. Đây cũng là lời cảnh tỉnh cần thiết để các nhà quản lý xem xét lại chiến lược phát triển hạ tầng kết nối, nhằm đảm bảo sân bay trọng điểm quốc gia này phát huy được hiệu quả và đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế trong khu vực.
