Thời tiết Nam Bộ những ngày này đang ghi nhận diễn biến phức tạp khi một rãnh áp thấp có trục qua Nam Trung Bộ nối liền với vùng áp thấp trên khu vực Nam Biển Đông đang di chuyển dần về phía Tây, trực tiếp ảnh hưởng đến toàn vùng. Đây là hình thế thời tiết đáng lưu ý, đặc biệt khi các chuyên gia nhận định khả năng vùng áp thấp này mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới hoặc bão là rất thấp, nhưng đủ sức gây ra những đợt mưa dông rộng khắp, kéo dài nhiều ngày liên tiếp.
Miền Nam đang bước vào giai đoạn mà mỗi cơn mưa lớn đều có thể là “thử thách” đối với hệ thống thoát nước đô thị, đặc biệt là tại các thành phố lớn như TP.HCM và các tỉnh lân cận. Tính từ đầu tuần, mưa dông xuất hiện ngày càng dày đặc, kèm theo những hiện tượng thời tiết nguy hiểm như lốc, sét, gió giật mạnh. Nhiều khu vực trũng thấp, vùng ven sông, các nhánh sông nhỏ đã xuất hiện tình trạng ngập úng cục bộ, gây cản trở giao thông, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp của người dân. Hệ lụy từ mưa lớn còn kéo dài khi mưa liên tục kết hợp với triều cường, khiến mực nước dâng cao, nguy cơ lặp lại những “bức tranh” ngập lụt quen thuộc mỗi khi mùa mưa đến.
Đáng chú ý, theo Đài Khí tượng Thủy văn Nam Bộ, trong 24-48 giờ tới, rãnh áp thấp kết hợp với vùng áp thấp trên biển sẽ duy trì, gây mưa lớn diện rộng, đặc biệt vào các buổi chiều và tối. Gió Tây Nam và nhiễu động gió Đông hoạt động yếu, nhưng sự kết hợp của các hình thế thời tiết vẫn đủ sức tạo ra những đợt mưa có cường độ mạnh, kèm theo gió giật, sấm sét, đe dọa tính mạng và tài sản của người dân. Các cảnh báo được đưa ra nhấn mạnh nguy cơ cây cối đổ, ngã, nhà cửa hư hỏng, công trình xây dựng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đặc biệt, tại các đô thị, nơi hệ thống thoát nước chưa đáp ứng được nhu cầu, ngập úng cục bộ dễ xảy ra, gây ảnh hưởng đến hàng loạt tuyến giao thông quan trọng.
Cao trào của đợt mưa này dự kiến rơi vào các ngày 8 và 9/10, khi Nam Bộ bước vào kỳ triều cường rằm tháng Tám âm lịch. Mực nước trên sông Sài Gòn tại các trạm Phú An, Nhà Bè có nguy cơ đạt từ 1,6-1,65m, vượt ngưỡng báo động 3, trong khi trạm Thủ Dầu Một tiếp tục dâng cao ở mức 1,75-1,8m, gần 20cm trên mức báo động 3. Thời gian xảy ra đỉnh triều tập trung vào sáng sớm và chiều tối, trùng với những đợt mưa lớn, khiến cho nhiều khu vực thành phố rơi vào cảnh “sống chung với lũ”. Những hình ảnh xe cộ chìm nghỉm, người dân lội nước, trẻ nhỏ chật vật đến trường phải chăng đã trở thành dấu ấn không thể phai mờ của mỗi mùa mưa ở Nam Bộ?
Đối mặt với viễn cảnh này, lực lượng chức năng và chính quyền các địa phương đã vào cuộc họp khẩn, triển khai kế hoạch ứng phó khẩn cấp. Hệ thống đê điều, cống thoát nước, các điểm nóng ngập lụt được kiểm tra, tăng cường giám sát chặt chẽ. Các phương tiện cứu hộ sẵn sàng triển khai để cứu người mắc kẹt. Người dân được khuyến cáo chủ động theo dõi dự báo thời tiết, hạn chế di chuyển khi mưa lớn, chuẩn bị phương án phòng tránh ngập úng, sạt lở, đặc biệt ở những vùng trũng, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ở nhiều nơi, tinh thần tương trợ lẫn nhau mỗi khi mùa mưa lại được thắp lên, như một nét đẹp truyền thống của người dân phương Nam, bất chấp thiên tai.
Nhìn chung, diễn biến thời tiết Nam Bộ những ngày tới vẫn còn nhiều yếu tố bất ổn. Tuy vùng áp thấp khó mạnh lên thành bão, nhưng mưa lớn kéo dài kết hợp triều cường sẽ tiếp tục kiểm tra sức chống chịu của đô thị, đặc biệt là TP.HCM. Cảnh báo mưa to, gió lớn, ngập úng cần được tiếp nhận nghiêm túc, chủ động phòng tránh để giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản. Trong lòng thiên nhiên đùa vui, người dân Nam Bộ lại một lần nữa chứng minh sức sống bền bỉ, tinh thần quật khởi và tình đoàn kết vượt lên trên mọi thử thách của thời tiết khắc nghiệt.