Sáng sớm ngày 6/10, cơn bão số 11 – có tên quốc tế là Matmo – với sức gió mạnh nhất vùng gần tâm lên tới cấp 12, đã càn quét qua khu vực Phòng Thành, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc rồi nhanh chóng tiến sâu vào đất liền theo hướng Tây Tây Bắc, trực tiếp uy hiếp các tỉnh Bắc Bộ của Việt Nam. Ngay khi vừa đổ bộ, bão đã gây gió giật mạnh cấp 8–9 trên biển, cấp 6–7 trên đất liền, kéo theo sóng biển cao 2–3m, khiến nhiều tàu thuyền phải tìm nơi trú ẩn khẩn cấp. Vùng núi phía Bắc, đặc biệt là các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, nhanh chóng chìm trong gió giật, cây cối ngả nghiêng, đường phố ngập trong biển nước.
Không chỉ dừng lại ở sức tàn phá của gió, hoàn lưu bão số 11 kết hợp với đới gió Đông Nam mạnh từ mặt đất lên tới hơn 5.000m và đới gió Tây Nam từ Vịnh Bengan đã tạo nên vùng hội tụ gió kinh hoàng trên khắp các tỉnh Việt Bắc. Chỉ trong vòng 36 giờ, từ sáng 6/10 đến chiều 7/10, lượng mưa đo được tại Thái Nguyên lên tới 200–400mm, có nơi như Đồng Hỷ ghi nhận mưa kỷ lục 596mm – một con số chưa từng thấy trong nhiều thập kỷ qua. Tại Cao Bằng, Lạng Sơn, mưa cũng đạt mức 100–200mm, có điểm vượt ngưỡng 300mm, khiến hàng loạt sông suối vỡ bờ, nước lũ cuồn cuộn tràn vào nhà dân, nhấn chìm cả những khu vực vốn được coi là an toàn.
Cảnh tượng tang thương hiện rõ trên khắp các tỉnh miền Bắc. Hàng chục người chết và mất tích trong tích tắc, nhiều người bị thương phải cấp cứu khẩn cấp. Hơn 195.000 ngôi nhà bị sập, đổ, tốc mái hoặc hư hỏng nặng, hàng chục ngàn hộ dân phải sơ tán trong đêm, nhiều gia đình mất trắng tài sản sau một đêm mưa lũ. Tại Bắc Ninh, nước sông Thương, sông Cầu dâng cao vượt báo động III, nhiều xã như Yên Thế, Đồng Kỳ, Xuân Lương bị cô lập hoàn toàn. Ở Thái Nguyên, Lạng Sơn, Cao Bằng, cảnh người dân đứng trên nóc nhà chờ cứu hộ, những tiếng kêu cứu thảm thiết vang lên khắp hang cùng ngõ hẻm, hình ảnh những đứa trẻ co ro trong giá lạnh, đói khát khiến ai nấy đều đau lòng.
Công tác cứu hộ, cứu nạn được huy động tối đa với sự tham gia của cả lực lượng chính quy và người dân địa phương. Các gói cứu trợ khẩn cấp gồm thực phẩm, nước uống, vật dụng sinh hoạt được phân phối nhanh chóng đến các điểm ngập lụt. Tuy nhiên, do địa hình phức tạp, nhiều nơi vẫn chưa thể tiếp cận, người dân vẫn đang phải tự lực cánh sinh trong điều kiện hết sức nguy nan. Đợt mưa lũ này không chỉ là thử thách với công tác phòng chống thiên tai mà còn là bài học đắt giá về sự cần thiết phải nâng cao năng lực cảnh báo sớm, ứng phó kịp thời trước những diễn biến bất thường của thời tiết.
Đến sáng ngày 8/10, mặc dù bão số 11 đã suy yếu thành vùng áp thấp và mưa có xu hướng giảm dần, hậu quả mà nó để lại vẫn còn rất nặng nề. Cuộc sống của hàng trăm ngàn người dân miền Bắc chưa thể trở lại bình thường, nhiều trường học, trạm y tế, công trình công cộng bị hư hỏng, giao thông bị chia cắt trên diện rộng. Đây thực sự là một trong những đợt thiên tai khốc liệt nhất từ đầu năm đến nay, đòi hỏi sự chung tay giúp đỡ của cả cộng đồng để người dân vùng lũ sớm vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.
