Cuối tháng 10, miền Trung gánh chịu trận lũ rút nửa vời. Hàng chục nghìn hộ dân chưa kịp quét bùn, giặt áo, thì đêm 2/11, mực nước lại lên trắng trời. Huế, Đà Nẵng, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Hà Tĩnh oằn mình dưới làn sóng bất trị. Tại Huế, đây đã là lần thứ ba chỉ trong hơn một tuần, người dân lại phải kê cao tủ, nhấc bàn, vớt bè, kéo máy móc lên mãi trên tầng hai, tầng ba. Những bước chân lội nước rối bời, tiếng thở dài chua xót của người mẹ trẻ, ánh mắt mệt mỏi của cụ già dắt cháu chạy trú, tất cả như một bức tranh bi hùng kịch cái buổi đất trời hung dữ nhất.
Lũ không đợi, mưa không dừng. Đêm 2, rạng 3/11, các trạm thủy văn báo động đỏ: sông Hương, sông Bồ, sông Vu Gia, Thu Bồn đều vượt báo động 3. Ba mươi nghìn hộ dân Huế, Đà Nẵng lại đêm trắng. Nhiều khu tập trung dân cư, đô thị trũng sâu, ruộng vườn nuôi tôm ven biển úng ngập trên diện rộng. Nếu so đỉnh lũ lần này với đợt rút trước đó, mực nước sông Hương vẫn chưa bằng nhưng âm thầm to hơn, rộng hơn, bất ngờ hơn. Nước không chịu rút, lại dồn về. Đường sá, chợ búa, trường học, trạm y tế thêm lần bị cô lập. Điện tối, nước đen, lương thực khan hiếm, sức chịu đựng của người dân miền Trung đang cạn kiệt…
Ở thượng nguồn, những cơn mưa 150-400mm/ngày vẫn chưa hết. Bản tin 6h sáng 3/11 của Đài Khí tượng Trung Bộ khẳng định, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Quảng Ngãi tiếp tục mưa to đến rất to, cục bộ có nơi trên 400mm. Đến 4/11, ngập sâu lan rộng, khu vực 29 xã-phường ở Huế, 40 xã-phường ở Đà Nẵng đối mặt với nguy cơ bị nhấn chìm. Thủy điện mở cửa tràn, nước từ phía tây thác đổ xuống, sông Bồ, Hương, Vu Gia, Thu Bồn lại phập phù ở mức báo động 2-3. Sông Kiến Giang ở Quảng Trị vượt báo động 3, ngập úng nhiều xã vùng trũng nội đồng. Lũ từ đêm dâng nhanh, dân dùng ròng rọc kéo máy móc, tủ lạnh, lên cao tránh lũ. Những dòng nước hung hãn cuốn phăng bờ đê, kênh mương, chuồng trại, suýt tràn nhà cao tầng. Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất, vùi lấp nhà cửa, đe dọa sinh mạng người dân không chỉ vùng núi mà cả các thành phố lớn.
Đây không chỉ là chuyện nước lụt, đó là mạch tiếp diễn của một chuỗi thảm họa: thiệt hại 42 người chết, mất tích, hàng chục nghìn nhà ngập, hàng vạn hecta hoa màu, tôm cá bị quét sạch, hàng chục điểm sạt lở, hàng trăm kilomet đường bị cô lập. Sự hoang tàn không cất được tiếng kêu cứu, những vùng đất trước đây là trường học, cơ quan, bệnh viện, chợ, giờ chỉ còn là đống đổ nát, bãi bùn lầy. Chính quyền và lực lượng tại chỗ gắng gượng dựng lại trạm điện, đắp bờ, vận chuyển lương thực, nhưng hầu như chẳng kịp trước sức công phá của thiên nhiên.
Nhưng rồi đây, lũ chỉ mới là tiếng gõ cửa đầu tiên. Ngoài khơi, cơn bão Kalmaegi đã được dự báo thành bão số 13, đang liên tục tăng cấp, chuẩn bị đổ bộ trực tiếp vào miền Trung trong vài ngày tới. Các chuyên gia dự báo, đến ngày 7/11, bão có thể đạt sức gió cấp 14, giật cấp 17, gây mưa lớn diện rộng tại các tỉnh từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa, với lượng mưa vượt trội, sóng biển cao 8-10m. Đất ở miền Trung đã bão hòa nước, chỉ cần thêm cơn mưa nặng hạt nữa là lũ quét, sạt lở đất, bờ biển phía đông sẽ đối mặt với một thảm họa kép. Ban Chỉ đạo Phòng chống thiên tai quốc gia đã gửi công điện khẩn, yêu cầu 17 tỉnh ven biển từ Thanh Hóa đến Bình Thuận tái lập phương án di dời, sơ tán, tránh bão. Các khu vực dân cư trũng, núi non, khu vườn cao su, hồ tiêu, thanh long, trạm điện, trạm xá, bắc sông, bắc suối, cầu tràn là những điểm đặc biệt nguy hiểm.
Với một tâm bão dự báo từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa, vùng núi phía tây ngập rào rào, biển phía đông gầm rú bão tố, miền Trung đang đứng trước hiểm họa kép chưa từng có. Những cơn mưa xối xả, dòng nước cuồng nộ, sự trỗi dậy nhanh chóng của bão Kalmaegi đang báo hiệu một mùa thiên tai khốc liệt và khó lường. Hàng triệu con người phía sau cánh rừng, dưới khu chợ, bên cây cầu, trước hiên nhà đang gồng mình chống chọi. Lũ lên rồi, bão gần kề thôi, nơi mảnh đất kiên cường nhất miền Trung đang chờ tiếp một chuỗi ngày thử thách, đời vẫn cứ tiếp, con người vẫn cứ gắng gượng mà sống, dẫu trời đất chao đảo, dẫu nước lũ dâng lênh đênh, dẫu mưa gió gào thét tít trời khơi. Câu chuyện của hôm nay không chỉ là nước lụt, không chỉ là bão tố, mà là chuyện của sự sống kiên cường giữa những thử thách bất tận trước biến đổi khí hậu, trước những khắc nghiệt đang dần trở nên khôn lường…
Chúng ta cùng đoàn kết, cùng đồng bào miền Trung, sẽ còn nhiều đêm không ngủ, nhiều đường dài trắc trở, nhưng bằng niềm tin, bằng nghĩa tình, bằng trách nhiệm, sẽ không ai bị bỏ lại phía sau, dẫu giông bão, dẫu lũ lụt, dẫu mưa rơi đổ gãy cả đời người.
