Ngày 25/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 304/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết các điều kiện liên quan đến việc thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nợ xấu và đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan. Nghị định này chính thức có hiệu lực thi hành từ 1/12/2025 và áp dụng cho các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán nợ do Nhà nước sở hữu 100% vốn và các cá nhân, tổ chức có liên quan.
Nội dung trọng tâm của Nghị định tập trung vào việc phân loại và quy định điều kiện thu giữ đối với các tài sản bảo đảm đặc biệt nhạy cảm. Đặc biệt, “chỗ ở duy nhất” của người vay – nơi cư trú hợp pháp, đăng ký thường trú hoặc tạm trú mà người vay không sở hữu thêm bất cứ nơi ở nào khác – chỉ được thu giữ khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện chặt chẽ, trong đó có yêu cầu ngân hàng phải trích một khoản tiền hỗ trợ cho bên vay tương đương tối thiểu 6-12 tháng lương tối thiểu nhằm đảm bảo khả năng duy trì cuộc sống và các chi phí thiết yếu của gia đình.
Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định rõ khi thu giữ các loại tài sản bảo đảm khác, ngân hàng phải thực hiện thủ tục công khai, minh bạch thông tin và đảm bảo hợp đồng bảo đảm phản ánh rõ quyền thu giữ tài sản, các biện pháp bảo đảm có hiệu lực đối với bên thứ ba, đồng thời tài sản không được nằm trong diện tranh chấp, bị kê biên hay áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời.
Đặc biệt, đối với xử lý tài sản bảo đảm là bất động sản, công ty quản lý nợ không được kinh doanh bất động sản vượt vốn điều lệ, và phải tiến hành thanh lý hoặc chuyển nhượng tài sản trong vòng 5 năm. Tiền thu được từ việc xử lý tài sản sẽ được phân chia theo thứ tự ưu tiên luật định, chi trả chi phí bảo quản, chi phí thu giữ, các khoản thuế, lệ phí liên quan trước khi trả nợ cho bên cho vay.
Nghị định 304/2025 được đánh giá là một bước tiến quan trọng, tạo cân bằng hợp lý giữa quyền và nghĩa vụ của người vay và người cho vay, đồng thời giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực đến đời sống sinh hoạt, sản xuất và lao động thường nhật của người dân, góp phần ổn định xã hội và nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu trong hệ thống tài chính Việt Nam từ ngày 1/12/2025.
