Từ ngày 1/7/2025, với sự chính thức có hiệu lực của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, chế độ thai sản dành cho lao động nam có nhiều thay đổi quan trọng. Đáng chú ý nhất là việc mở rộng thời gian nghỉ thai sản của nam giới đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ 30 ngày lên 60 ngày kể từ ngày vợ sinh con. Đây là bước tiến lớn nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn để người chồng có thể chăm sóc và đồng hành cùng vợ con trong những ngày đầu đời quý giá của trẻ.
Cụ thể, mặc dù tổng số ngày nghỉ hưởng chế độ thai sản không thay đổi áp dụng với từng trường hợp: 5 ngày làm việc khi vợ sinh thường, 7 ngày khi vợ sinh phải phẫu thuật hoặc sinh non dưới 32 tuần tuổi, 10 ngày nếu sinh đôi và thêm 3 ngày cho mỗi con từ con thứ ba trở lên. Với trường hợp sinh đôi phải phẫu thuật, thời gian nghỉ là 14 ngày, và tương tự tăng thêm 3 ngày cho mỗi con từ con thứ ba trở đi khi có phẫu thuật. Tuy nhiên, điểm mới là người chồng có thể linh hoạt chia nhỏ các ngày nghỉ này ra nhiều lần trong vòng 60 ngày đầu sau khi vợ sinh, miễn tổng số ngày nghỉ không vượt quá quy định và lần nghỉ cuối cùng nằm trong thời gian đó.
Bên cạnh đó, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 cũng mở rộng đối tượng hưởng chế độ thai sản cho lao động nam tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Theo đó, nam giới đóng BHXH tự nguyện đủ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi vợ sinh vẫn được hưởng trợ cấp thai sản, ngay cả khi vợ không tham gia BHXH. Mức trợ cấp một lần được quy định tối thiểu 2 triệu đồng cho mỗi con, góp phần hỗ trợ thêm tài chính cho các gia đình có hoàn cảnh khác nhau.
Luật mới còn có nhiều điểm bổ sung nhân văn khác, như tăng thời gian nghỉ đi khám thai cho lao động nữ, hỗ trợ cho lao động nữ nghỉ điều trị vô sinh hay trường hợp thai nhi mất còn được nghỉ hưởng chế độ thai sản như khi sinh con bình thường. Đồng thời, chế độ thai sản cũng được điều chỉnh phù hợp với tuổi thai và tình trạng sức khỏe của mẹ và bé, đảm bảo quyền lợi và sức khỏe cho cả bố mẹ lẫn con trong giai đoạn vàng đầu đời.
Những chính sách mới này không chỉ thể hiện sự tiến bộ trong hệ thống an sinh xã hội của Việt Nam mà còn góp phần thúc đẩy sự cân bằng trong chăm sóc gia đình, khuyến khích vai trò của người cha trong giai đoạn đầu đời của trẻ. Đây là một bước đi tích cực, hỗ trợ lao động nam có điều kiện chăm sóc vợ và con một cách toàn diện hơn, đồng thời cũng là sự thấu hiểu ngày càng sâu sắc về nhu cầu và quyền lợi người lao động trong xã hội hiện đại.
