Quý 2 năm 2025 chứng kiến bước ngoặt lịch sử trong ngành sản xuất và xuất khẩu điện thoại thông minh khi Ấn Độ chính thức vượt Trung Quốc trở thành nguồn cung cấp điện thoại lớn nhất cho thị trường Mỹ. Theo báo cáo của công ty nghiên cứu Canalys, điện thoại được lắp ráp tại Ấn Độ chiếm đến 44% tổng lượng điện thoại nhập khẩu của Mỹ, tăng mạnh từ mức 13% cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, Việt Nam giữ vị trí nhà cung cấp lớn thứ hai với thị phần khoảng 30%, cũng đã vượt qua Trung Quốc, vốn chỉ còn chiếm 25% thị trường thay vì 61% như năm ngoái.
Sự dịch chuyển ngoạn mục này phản ánh nỗ lực của các tập đoàn công nghệ lớn, đặc biệt là Apple, trong việc chuyển giao dây chuyền sản xuất ra khỏi Trung Quốc nhằm giảm thiểu rủi ro từ chính sách thuế quan và căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Apple đã tích cực đẩy mạnh sản xuất iPhone tại Ấn Độ với mục tiêu trong vài năm tới sẽ sản xuất khoảng 25% tổng số iPhone tại đây. Ngoài Apple, các thương hiệu như Samsung và Motorola cũng bắt đầu chuyển một phần dây chuyền lắp ráp sang Ấn Độ để thuận lợi tiếp cận thị trường Mỹ.
Sự thay đổi này không chỉ làm lung lay vị thế vốn lâu nay của Trung Quốc mà còn cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của Ấn Độ và Việt Nam trong chuỗi cung ứng sản xuất toàn cầu. Mặc dù Việt Nam và Ấn Độ chưa thể sánh bằng Trung Quốc về kinh nghiệm và chất lượng sản phẩm, nhưng chi phí lao động cạnh tranh cùng chính sách ưu đãi đầu tư đã giúp hai quốc gia này nhanh chóng thu hút các nhà sản xuất điện thoại lớn chuyển dịch hoạt động sang.
Không thể không nhắc đến yếu tố địa chính trị khi chính quyền Mỹ đặt ra nhiều chính sách thuế quan nhằm hạn chế nhập khẩu từ Trung Quốc, tạo động lực mạnh mẽ cho việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Mặc dù vậy, Apple vẫn phụ thuộc phần lớn vào các cơ sở sản xuất ở Trung Quốc để cung cấp các dòng sản phẩm cao cấp. Quá trình chuyển dịch sản xuất sang Ấn Độ và Việt Nam vẫn còn hạn chế về quy mô và đang là một xu hướng dần hình thành hơn là bước ngoặt hoàn toàn.
Đây là một thời điểm đáng chú ý phản ánh sự thay đổi chiến lược toàn cầu trong sản xuất công nghệ, khi Việt Nam và Ấn Độ đang ngày càng khẳng định vị thế là các trung tâm sản xuất điện thoại thông minh cho thị trường Mỹ.Mặc dù thị trường iPhone tại Mỹ có dấu hiệu giảm nhẹ cả về xuất khẩu và tiêu thụ, nhưng vai trò của các quốc gia mới trong chuỗi cung ứng toàn cầu đang rất nổi bật và dự kiến sẽ tiếp tục phát triển mạnh trong những năm tới.
