Bộ Quốc phòng vừa hoàn thiện dự thảo lần thứ 6 của Nghị định quy định về tổ chức và hoạt động của Thanh tra quốc phòng, đề xuất tinh giản hệ thống thanh tra theo hướng giảm còn 2 cấp: cấp bộ và cấp trực thuộc bộ. Mục tiêu là cắt giảm đầu mối, giảm tầng nấc tổ chức, qua đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra trong toàn quân.
Hiện nay, hệ thống thanh tra quốc phòng kéo dài từ cấp bộ đến các đơn vị cơ sở với nhiều đầu mối, tầng nấc nhưng hiệu quả chưa tương xứng. Thanh tra các cấp, đặc biệt là cấp tỉnh, chưa đảm bảo tính độc lập, khách quan, có lúc chịu ảnh hưởng từ thủ trưởng cơ quan hành chính cùng cấp. Dự thảo hướng tới cấu trúc tinh gọn, mạnh với hai cấp hoạt động chủ đạo gồm Thanh tra Bộ Quốc phòng và thanh tra tại 7 quân khu cùng Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội.
Đối tượng thanh tra bao gồm các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Quốc phòng, cả trong và ngoài quân đội, kể cả tổ chức, cá nhân nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam có liên quan đến quốc phòng. Thanh tra tập trung vào việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ quốc phòng, quy định chuyên môn kỹ thuật, cũng như quản lý phòng chống tham nhũng, tiêu cực và lãng phí nhằm tăng cường tính minh bạch, kỷ luật trong toàn quân.
Song song với đề án tinh giản tổ chức của Bộ Quốc phòng, Chính phủ đã ban hành Nghị định 220/2025/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung một số quy định trong lĩnh vực quốc phòng, chú trọng nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại tố cáo, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền địa phương tổ chức theo mô hình hai cấp. Nghị định hướng tới củng cố kỷ luật, kỷ cương, tăng cường sự phối hợp giữa các bộ ngành liên quan trong công tác giám sát và thanh tra quốc phòng tại địa phương.
Hội nghị giao ban công tác thanh tra năm 2025 trong ngành Kiểm sát nhân dân cũng ghi nhận vai trò tích cực của công tác thanh tra sau khi hệ thống được kiện toàn và tinh giản, làm cơ sở cho nhiều giải pháp phòng chống tham nhũng hiệu quả và nâng cao trách nhiệm trong thực thi công vụ. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong xây dựng một cơ quan thanh tra quốc phòng tinh gọn, hiệu quả, góp phần bảo vệ an ninh quốc phòng và sự trong sạch, vững mạnh của lực lượng vũ trang.