Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91 đoạn dài khoảng 7km tại Cần Thơ ban đầu được duyệt với tổng mức đầu tư lên đến 7.237 tỷ đồng, trong đó chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư chiếm tỷ trọng lớn, hơn 5.556 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau khi tính toán lại, các đơn vị quản lý phát hiện chi phí thực tế cho giải phóng mặt bằng chỉ khoảng 2.371 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với dự toán ban đầu, dẫn đến dư hơn 3.000 tỷ đồng so với nguồn vốn phê duyệt.
Nguyên nhân chính khiến dự án dư tiền được xác định là do sự chênh lệch lớn giữa giá đất thị trường khi lập dự án và khi phê duyệt dự án. Thời điểm lập dự án, giá đất được dự toán khoảng 135 triệu đồng/m2, nhưng khi phê duyệt chỉ còn dao động từ 60 đến 90 triệu đồng/m2. Bên cạnh đó, diện tích đất cần bồi thường thực tế cũng giảm do đa phần nằm trong hành lang lộ giới, thuộc diện chỉ hỗ trợ di dời và không phải đền bù. Ngoài ra, phương án tái định cư cũng được điều chỉnh để phù hợp hơn với thực tế, góp phần giảm khoản chi phí này.
Tình trạng dư vốn đã khiến Ban Quản lý Dự án đề xuất với Sở Tài chính kiểm tra kỹ lưỡng tổng số vốn bố trí cho dự án giai đoạn 2025-2030. Theo đó, nếu vốn trung ương cấp lớn hơn tổng mức đầu tư điều chỉnh, cần cân nhắc bổ sung các hạng mục mới như xây dựng khu tái định cư nhằm sử dụng hết nguồn vốn, đồng thời tránh lãng phí ngân sách. Bên cạnh đó, tiến độ giải ngân vốn hiện cũng khá chậm, khiến việc bố trí và sử dụng vốn gặp nhiều khó khăn.
Việc dư nguồn vốn tại dự án mở rộng Quốc lộ 91 cũng đặt ra những lo ngại về công tác lập dự toán và quản lý chi phí trong các dự án đầu tư công lớn, đòi hỏi sự minh bạch và nghiêm túc trong công tác khảo sát, tính toán giá đất cũng như các chi phí liên quan. Đồng thời, các cơ quan chức năng đang kiến nghị Thủ tướng cho phép sử dụng phần vốn thừa đầu tư cho các khu tái định cư hoặc các dự án thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội tại Cần Thơ nhằm tăng hiệu quả sử dụng ngân sách Nhà nước.
Tình trạng dư ngân sách này cũng nằm trong bối cảnh chung của nhiều dự án tồn đọng, vướng mắc quản lý, sử dụng đất đai hiện nay trên cả nước, với tổng số gần 3.000 dự án bị trì hoãn hoặc kéo dài. Chính phủ và lãnh đạo địa phương liên tục chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, phân loại dự án theo các mức độ khác nhau, đồng thời yêu cầu xử lý nghiêm minh các sai phạm, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư, bảo đảm các dự án được triển khai đúng tiến độ, phát huy hiệu quả đầu tư tối đa.
