Giải đấu cờ vua AI năm 2025 vừa kết thúc với kết quả gây chú ý khi hai mô hình ngôn ngữ lớn xuất phát từ Trung Quốc thất bại toàn diện với tỷ số 0-4 trước đại diện OpenAI đến từ Mỹ. Giải đấu này quy tụ 8 mô hình AI hàng đầu thế giới, trong đó có các cái tên nổi bật như o3 và o4-mini của OpenAI, Claude 4 từ Anthropic, Gemini từ Google, cùng Grok 4 của Elon Musk và các AI đến từ Trung Quốc. Thể thức tranh tài là loại trực tiếp trên nền tảng Kaggle do Google phát triển, mỗi trận gồm 4 ván cờ với luật chặt chẽ nhằm kiểm tra trình độ và sự tinh tế trong chiến thuật của các chatbot siêu trí tuệ.
Điểm đặc biệt của giải đấu là các mô hình tham gia lần này đều là các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs), không phải là các AI cờ vua chuyên biệt. Được thiết kế để xử lý ngôn ngữ và dự đoán từ tiếp theo ở cấp độ cao, các LLMs có thể chơi khá tốt trong các giai đoạn khai cuộc nhưng thường mắc sai lầm nghiêm trọng ở trung và tàn cuộc, thậm chí có lúc đi sai luật cờ. Điều này thể hiện rõ khi nhiều trận đấu kết thúc với tỷ số lệch 4-0, cho thấy sự chênh lệch rất lớn so với các AI chuyên dụng như Stockfish hay Leela Chess Zero. Thất bại trắng của hai mô hình Trung Quốc đã làm nổi bật lợi thế vượt trội của các AI Mỹ trong lĩnh vực này.
Trong bối cảnh cuộc đua AI toàn cầu ngày càng khốc liệt, Mỹ vẫn giữ vững vị thế dẫn đầu không chỉ nhờ các mô hình chuyên sâu mà còn nhờ những chiến lược phát hành mô hình AI mở như của OpenAI, cùng hợp tác và đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới. OpenAI và các đối thủ như Google, xAI của Elon Musk liên tục giới thiệu các phiên bản cải tiến với năng lực ngày càng tăng, đồng thời phát triển các kỹ thuật huấn luyện tiên tiến như học tăng cường và suy luận đa bước giúp AI hoạt động linh hoạt hơn trong các lĩnh vực phi ngôn ngữ như cờ vua.
Sự kiện này không chỉ là cuộc thi mang tính giải trí mà còn là cuộc thí nghiệm quan trọng nhằm đánh giá mức độ tiếp cận và sáng tạo của các chatbot AI trong lĩnh vực chiến lược và trí tuệ nhân tạo tổng hợp. Đồng thời, nó cũng phản ánh rõ cạnh tranh địa chính trị trong công nghệ AI khi các quốc gia như Mỹ và Trung Quốc đầu tư mạnh để giữ vị trí dẫn đầu trên bản đồ AI toàn cầu. Việc các mô hình AI Trung Quốc phải nhận thất bại đậm trước đại diện Mỹ sẽ là lời cảnh tỉnh trong cuộc đua phát triển AI tính thực chiến và chuyên môn cao trong tương lai gần.
