Trên thị trường hiện nay, việc kiểm soát chất lượng sản phẩm công bố gặp rất nhiều khó khăn do có những “lỗ hổng” trong hệ thống pháp luật và quy trình quản lý kiểm tra. Phần lớn các mặt hàng, nhất là thực phẩm chức năng và mỹ phẩm, dựa vào phiếu kiểm nghiệm do chính doanh nghiệp cung cấp, chỉ phản ánh chất lượng ở lô hàng được kiểm nghiệm, còn những lô sản phẩm tiếp theo không được quản lý chặt chẽ, dẫn đến nguy cơ sản phẩm giả, kém chất lượng tràn lan trên thị trường.
Thêm vào đó, hệ thống pháp luật hiện hành chưa đủ mạnh về chế tài xử lý, đặc biệt là đối với các tổ chức trung gian như sàn thương mại điện tử hay dịch vụ logistics tiếp tay cho việc lưu hành sản phẩm giả. Mức phạt vi phạm hành chính còn thấp, chưa đủ mạnh để răn đe các đối tượng vi phạm, khiến tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc vẫn diễn ra phổ biến và khó kiểm soát.
Một điểm nghẽn lớn khác là sự phân tán quản lý, thủ tục hành chính phức tạp và cơ chế phối hợp giữa các lực lượng như công an, quản lý thị trường, hải quan và y tế chưa được thống nhất, gây ra chồng chéo hoặc bỏ sót trong kiểm tra, kiểm soát. Sau ngày 1-7-2025, việc các cơ quan chuyên môn không còn chức năng thanh tra mà chỉ kiểm tra càng khiến việc quản lý trở nên lỏng lẻo hơn nếu không có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng.
Bên cạnh yếu tố pháp lý và quản lý, tâm lý chuộng hàng rẻ của người tiêu dùng cũng gián tiếp tiếp tay cho việc sản xuất và tiêu thụ hàng giả, hàng kém chất lượng, nhất là các sản phẩm như mũ bảo hiểm kém an toàn. Điều này vừa gây ra nguy cơ lớn về sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng vừa làm suy yếu niềm tin xã hội vào các thương hiệu sản phẩm chính hãng, gây thiệt hại kinh tế và uy tín cho doanh nghiệp chân chính.
Để giải quyết những khó khăn này, cần có sự đồng bộ về pháp luật với việc sửa đổi, bổ sung các nghị định liên quan, tăng cường mức xử phạt và áp dụng cơ chế kiểm tra chặt chẽ, phối hợp liên ngành hiệu quả hơn. Song song đó, cần nâng cao nhận thức người tiêu dùng, xây dựng chiến lược toàn diện từ quản lý, kiểm soát đến giáo dục nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và phát triển thị trường minh bạch, bền vững.
