Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 đã khép lại với nhiều cảm xúc trái chiều, đặc biệt là ở hai môn Toán và Tiếng Anh. Đề thi năm nay được thiết kế theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, với mục tiêu đổi mới phương pháp đánh giá năng lực học sinh. Tuy nhiên, sự thay đổi này đã tạo ra nhiều tranh luận, khi không ít thí sinh và giáo viên nhận xét đề thi có độ khó tăng cao, thậm chí gây căng thẳng và hoang mang cho nhiều người dự thi.
Về môn Toán, cấu trúc đề năm nay có ba phần với sự phân hóa điểm rõ nét hơn so với các năm trước. Phần một gồm các câu hỏi trắc nghiệm nhận biết cơ bản chiếm 3 điểm, phần hai và ba với các câu hỏi đúng-sai và trả lời ngắn có mức độ phân hóa tương đối mạnh, đòi hỏi thí sinh phải có tư duy sâu và kỹ năng giải quyết vấn đề. Nhiều câu hỏi khó thậm chí mang tính “sát thủ” thuộc chủ đề xác suất, không còn quá thiên về các kiến thức cũ như hệ trục tọa độ hay tích phân. Tuy nhiên, đề vẫn chưa thực sự phản ánh đúng nội dung tinh giản, gần gũi với học sinh theo chương trình mới, khi yếu tố thực tế trong đề thường chỉ là “gán ghép” bên ngoài khiến nhiều em không hiểu rõ yêu cầu bài toán. Sự chênh lệch giữa mục tiêu thi tốt nghiệp và việc phân hóa để tuyển sinh đại học cũng là nguyên nhân kéo độ khó đề lên cao, khiến thí sinh cảm thấy áp lực và mệt mỏi.
Đề thi Tiếng Anh năm nay cũng nhận được nhiều ý kiến trái chiều. Cấu trúc đề gồm 40 câu hỏi trong 50 phút, giảm 10 câu so với năm ngoái, nhưng cách tổ chức câu hỏi theo chùm, gắn liền với các đoạn văn thực tiễn, đòi hỏi thí sinh phải vận dụng kỹ năng đọc hiểu, suy luận và tư duy ngôn ngữ cao hơn. Nhiều thí sinh và giáo viên phản ánh đề dài, nhiều từ vựng lạ, thậm chí trừu tượng so với những gì đã học, gây khó khăn về thời gian làm bài và gây áp lực lớn. Mặc dù Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định đề thi bám sát chương trình và có sự thử nghiệm rộng rãi trước đó, nhiều ý kiến vẫn cho rằng độ khó tăng cao có thể ảnh hưởng đến phổ điểm chung, đặc biệt với thí sinh chưa chuẩn bị kỹ.
Sự thay đổi này cũng ảnh hưởng trực tiếp đến tổ hợp xét tuyển đại học có môn Toán và Tiếng Anh. Nhiều học sinh lo ngại điểm thi các môn này sẽ thấp, gây bất lợi khi cạnh tranh tuyển sinh. Các chuyên gia dự đoán điểm chuẩn tổ hợp D01 (Toán, Văn, Tiếng Anh) và các tổ hợp có Toán, Tiếng Anh có thể giảm mạnh từ 1,5 đến 2 điểm so với năm ngoái, trong khi đó các tổ hợp khác chỉ giảm nhẹ. Tình trạng này khiến nhiều thí sinh cân nhắc lại việc chọn tổ hợp xét tuyển, đồng thời đẩy nhu cầu dùng chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế tăng lên.
Trước những phản ứng đa chiều, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiếp nhận ý kiến từ thí sinh và giáo viên, đồng thời cam kết sẽ xem xét, điều chỉnh phù hợp khi công tác chấm thi hoàn thành. Những ý kiến chuyên gia cũng cho rằng đây là bước đầu trong quá trình đổi mới phương pháp dạy và học, nhằm phát triển năng lực tư duy và áp dụng kiến thức của học sinh, nhưng cần có sự thích ứng chặt chẽ để tránh tạo ra áp lực quá lớn, nhất là với các em học sinh trung bình và yếu.
