Quyết định công nhận quần thể 12 cây chè Shan tuyết tại khu vực Bằng Phúc, xã Đồng Phúc, tỉnh Thái Nguyên là Cây Di sản Việt Nam đã mang đến niềm vui tự hào cho người dân địa phương và cộng đồng yêu trà trên cả nước. Những cổ thụ chè với gốc rễ bám sâu vào đất đồi, tán lá xanh mướt và hương vị đặc trưng của lá chè Shan tuyết không chỉ là chứng tích của lịch sử canh tác lâu đời mà còn là biểu tượng sinh thái — văn hóa của vùng núi Thái Nguyên.
Sự công nhận này mở ra cơ hội nâng tầm giá trị cho sản phẩm chè bản địa: từ việc bảo tồn nguồn gen, phát triển du lịch trải nghiệm tới nâng cao tiêu chuẩn chế biến và thương hiệu cho trà Shan tuyết. Người dân địa phương kỳ vọng việc ghi danh sẽ thúc đẩy các chương trình bảo tồn, hỗ trợ kỹ thuật canh tác bền vững và liên kết tiêu thụ để tăng thu nhập, đồng thời ngăn chặn tình trạng phá hoại hay khai thác quá mức cây cổ thụ.
Hành trình để quần thể chè được ghi danh không phải là điều ngẫu nhiên mà là kết quả của nỗ lực bảo tồn lâu dài từ cộng đồng, chính quyền và các tổ chức bảo tồn. Những câu chuyện về các gia đình gìn giữ cây chè qua nhiều thế hệ, cách hái tỉ mỉ để không làm tổn thương cây và phương pháp sơ chế thủ công giữ trọn hương vị đã tạo nên cảm xúc mạnh mẽ, khiến nhiều người đến Bằng Phúc vừa để thưởng trà, vừa để nghe kể chuyện cây — người — làng.
Di sản được công nhận đồng nghĩa với trách nhiệm lớn hơn: bảo vệ quần thể khỏi tác động của biến đổi khí hậu, phát triển du lịch phải song hành với bảo tồn và định hướng sản phẩm chè lên các chuẩn chất lượng cao. Nếu được quy hoạch hợp lý, Bằng Phúc có thể trở thành điểm đến du lịch sinh thái chuyên nghiệp, nơi du khách tìm về để trải nghiệm văn hóa trà, góp phần lan tỏa giá trị văn hóa nông nghiệp truyền thống của Việt Nam ra thị trường trong nước và quốc tế.
Niềm hy vọng giờ đây là biến danh hiệu thành thay đổi thiết thực: các dự án hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo chế biến, truy xuất nguồn gốc và xúc tiến thương mại cần được triển khai kịp thời để người dân hưởng lợi lâu dài. Quần thể 12 cây chè Shan tuyết ở Bằng Phúc không chỉ là di sản của một địa phương mà là phần của di sản thiên nhiên, văn hóa mà cả nước cùng gìn giữ và phát triển.
