Cuối quý I năm 2025, nhiều địa phương như Bắc Ninh, Hưng Yên, Đồng Nai, Hải Phòng, Ninh Bình và Phú Thọ ghi nhận hiện tượng sốt đất nền cục bộ trước thông tin về việc sáp nhập tỉnh thành và tái cơ cấu hành chính. Tại một số nơi, giá đất nền tăng từ 20% đến trên 40% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, các vùng ven đô thị lớn với hạ tầng kết nối thuận tiện và nơi được chọn làm trung tâm hành chính mới trở thành tâm điểm tăng giá.
Tuy nhiên, Bộ Xây dựng và các chuyên gia khẳng định phần lớn giao dịch trong mùa sốt đất này là hoạt động đầu cơ, lướt sóng cục bộ, không dựa trên nhu cầu sử dụng thực sự. Hiện tượng này tập trung ở đất nền các dự án, khiến thị trường bất động sản có dấu hiệu bị nhiễu loạn với giá biến động không bền vững, gây khó khăn cho quản lý và phát triển thị trường ổn định.
Để kiểm soát tình trạng này, Bộ Xây dựng đã đề xuất nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn sốt ảo và đầu cơ, trong đó có việc thu thuế phần chênh lệch giá giữa các lần giao dịch bất động sản nhằm giảm thiểu hành vi thổi giá, trục lợi. Bộ Tài chính được kêu gọi phối hợp thực hiện chuyển đổi số thông suốt trong các thủ tục giao dịch bất động sản để minh bạch và kiểm soát hiệu quả hơn.
Việc sáp nhập tỉnh thành cũng dẫn đến tình trạng áp dụng đồng thời nhiều bảng giá đất với cơ chế, mức giá khác nhau gây khó khăn trong quản lý và thanh tra thị trường. Điển hình là TP.HCM đang tạm thời áp dụng cùng lúc 3 bảng giá đất cũ tại các địa phương được sáp nhập, điều này làm tăng thêm sự phức tạp trong định giá và giao dịch đất nền.
Bên cạnh đó, các chuyên gia kiến nghị cần sửa đổi Luật Đất đai năm 2024 để điều chỉnh cách xác định bảng giá đất sát với giá thị trường thực tế và có lộ trình phù hợp nhằm tránh sốc thị trường. Đồng thời, tăng cường kiểm tra xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của doanh nghiệp, môi giới và các chủ thể liên quan.
