Ngày 9/7/2025, tại phiên họp thứ ba của Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm ngành đường sắt, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu đồng loạt triển khai công tác giải phóng mặt bằng cho hai dự án đường sắt trọng điểm quốc gia gồm đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam và tuyến Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, bắt đầu từ ngày 19/8/2025 và phải hoàn thành chậm nhất vào cuối năm 2026. Đây là bước quan trọng để đẩy nhanh tiến độ thi công, góp phần hiện đại hóa hạ tầng giao thông của đất nước.[1][4][6]
Thủ tướng nhấn mạnh, các tuyến đường sắt này không chỉ là hạ tầng giao thông mà còn là đòn bẩy thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giảm chi phí logistics, mở rộng không gian phát triển mới và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Việc giải phóng mặt bằng được tách khỏi dự án đầu tư, giao thẳng cho các địa phương chủ động thực hiện với sự chỉ đạo quyết liệt của người đứng đầu các tỉnh, thành phố, huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc để đảm bảo tiến độ và hiệu quả.[1][6][7]
Để chuẩn bị kỹ lưỡng cho công tác giải phóng mặt bằng, các địa phương được yêu cầu chủ động khảo sát địa chất, xây dựng hướng tuyến cụ thể và không trông chờ, ỷ lại trung ương hay các bộ ngành. Đồng thời, Bộ Xây dựng và Bộ Khoa học và Công nghệ được giao nhiệm vụ hoàn thành các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan trước ngày 20/7 và 10/8 nhằm đảm bảo tính khoa học, an toàn và hiệu quả trong thi công các dự án.[1][10]
Ngoài ra, Thủ tướng cũng lưu ý các bộ, ngành cần chủ động xây dựng phương án huy động nguồn lực tài chính và giải quyết các khó khăn vướng mắc về thể chế, vốn ODA để dự án được triển khai thuận lợi, minh bạch, chống tiêu cực và lãng phí. Việc giải phóng mặt bằng được tổ chức đồng loạt tại nhiều địa phương từ Bắc vào Nam, trong đó TP.HCM dự kiến chi hơn 2.100 tỷ đồng cho công tác đền bù. Công tác này sẽ là tiền đề quan trọng để khởi công xây dựng các tuyến đường sắt trọng điểm trong thời gian tới.[5][8]
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng chỉ đạo tổ chức lễ ra quân đồng loạt giải phóng mặt bằng vào dịp 19/8/2025, tạo khí thế thi đua, quyết tâm hoàn thành đúng tiến độ. Các dự án đường sắt trọng điểm này được kỳ vọng sẽ góp phần cải thiện đáng kể hạ tầng giao thông, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội toàn diện, tạo công ăn việc làm và nâng cao đời sống người dân trên nhiều vùng miền của đất nước từ nay đến năm 2026 và xa hơn nữa.[1][4][6][9]
