Tháng 8 năm 2025, nhiều gia đình ở miền Bắc và miền Trung bất ngờ khi nhận hóa đơn tiền điện tăng vọt dù điều kiện thời tiết có phần dịu đi, thậm chí nhiều ngày có mưa bão và mất điện kéo dài. Chỉ số tiêu thụ điện không tăng đột biến nhưng tiền điện phải trả lại tăng cao khiến người dân băn khoăn, thắc mắc.
Nguyên nhân chính được xác định một phần do đợt nắng nóng gay gắt trong tháng 7 và đầu tháng 8 tại miền Bắc đã tạo ra nhu cầu điện đột biến, lập nhiều kỷ lục về công suất tiêu thụ điện và sản lượng điện tiêu thụ tăng so với cùng kỳ năm trước. Cụ thể, ngày 4/8/2025, sản lượng điện tiêu thụ đạt 1.112 triệu kWh, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm 2024, trong bối cảnh nhiệt độ nhiều nơi lên tới 46-47°C. Hệ thống điện quốc gia cũng ghi nhận mức công suất cực đại lịch sử khoảng 54.939 MW, tăng 10% so với năm trước.
Bên cạnh đó, yếu tố làm tăng hóa đơn tiền điện còn do cơ cấu biểu giá điện hiện hành theo lũy tiến 6 bậc với mức giá bậc cao rất lớn, từ 3.350 đồng đến 3.460 đồng/kWh (chưa gồm VAT), cao hơn nhiều so với mức giá bán lẻ bình quân của ngành điện (khoảng 2.204 đồng/kWh). Khi lượng điện tiêu thụ vượt qua các bậc thấp, phần điện tiêu thụ ở các bậc cao này sẽ làm tổng tiền điện tăng vọt, đặc biệt trong các tháng mùa hè phải sử dụng nhiều thiết bị làm mát. Mức tăng giá điện bình quân từ ngày 10/5/2025 cũng góp phần làm hóa đơn tiền điện tăng thêm khoảng 4,8%.
Tuy nhiên, nhiều hộ dân ở miền Trung và miền Bắc vẫn cho rằng mức tăng là bất thường, bởi họ không dùng nhiều thiết bị điện hoặc thậm chí thời tiết mát mẻ hơn, nhiều ngày mất điện nhưng tiền điện vẫn vọt lên cao. Ngành điện lực địa phương đã lên tiếng khẳng định việc ghi chỉ số, tính toán tiền điện không có sai sót, và giải thích sản lượng điện sử dụng vẫn tăng do ảnh hưởng nắng nóng cực đoan trong tháng, trước khi thời tiết chuyển biến xấu vào cuối tháng 8.
Sự kết hợp giữa nhu cầu tiêu thụ điện gia tăng đột biến trong đợt nắng nóng, cấu trúc biểu giá điện lũy tiến với mức giá cao cấp trên và sự điều chỉnh tăng giá điện bình quân đã tạo nên tình trạng hóa đơn tiền điện tháng 8 tăng mạnh, gây khó khăn và thắc mắc lớn cho nhiều người dân trên cả nước.
