Trong bối cảnh toàn cầu chuyển dịch sang giao thông xanh và giảm phát thải carbon, trạm sạc xe điện trở thành hạ tầng then chốt tạo nên sức sống cho hệ sinh thái xe điện tại Việt Nam. Bộ Khoa học và Công nghệ đã chủ trì xây dựng và sắp ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đầu tiên dành cho trạm sạc xe điện, nhằm chuẩn hóa và đảm bảo an toàn, chất lượng thiết bị trên toàn quốc. Quy chuẩn này yêu cầu các trạm sạc phải có điện áp giới hạn, chống điện giật, bảo vệ quá dòng, quá áp, chống cháy, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn chống chịu môi trường và tương thích với giao thức quốc tế, giúp Việt Nam vừa bắt kịp xu thế toàn cầu vừa phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Cùng với đó, các địa phương như Hà Nội đang triển khai đồng bộ hạ tầng trạm sạc xe điện, đặc biệt là dọc tuyến Vành đai 1 – nơi sẽ cấm xe máy xăng lưu thông từ năm 2026. Bốn vị trí trọng điểm đã được chọn làm điểm trạm sạc thử nghiệm, có diện tích đủ rộng để bố trí bãi đỗ xe cùng trạm sạc cho máy và ô tô điện. Thành phố cũng đặt ra mục tiêu năm 2026, tối thiểu 10% chỗ đỗ xe hiện hữu và 30% ở các dự án mới phải có trụ sạc; đồng thời ưu tiên xây dựng trụ sạc trên vỉa hè và hỗ trợ tài chính để thu hút đầu tư xã hội hóa hạ tầng trạm sạc nhằm tạo sự lan tỏa trong toàn đô thị.
Không chỉ ở quy mô đô thị lớn, nhiều chung cư cao cấp tại TP.HCM và Hà Nội cũng đã thiết kế khu vực sạc điện riêng biệt nhằm tạo điều kiện thuận lợi và đảm bảo an toàn cho cư dân sử dụng xe điện. Đồng thời, việc quy định số lượng xe cùng lúc sạc và lịch ngắt điện được áp dụng để kiểm soát nguy cơ quá tải nguồn điện và phòng chống cháy nổ, thể hiện sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt kỹ thuật và an toàn khi phát triển hạ tầng này.
Tuy nhiên, quá trình phát triển hạ tầng vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là sự đa dạng trong áp dụng quy chuẩn kỹ thuật ở các nơi khiến việc tích hợp và mở rộng hệ thống trạm sạc gặp khó khăn. Do đó, việc xây dựng và áp dụng thống nhất quy chuẩn quốc gia là bước ngoặt quan trọng giúp kiểm soát an toàn, nâng cao chất lượng và đồng bộ công nghệ, tạo nền tảng phát triển bền vững cho ngành xe điện Việt Nam trong tương lai.
Cuộc đua quy chuẩn trạm sạc xe điện tại Việt Nam không chỉ là nỗ lực kỹ thuật mà còn là chiến lược phát triển giao thông xanh toàn diện, góp phần giảm lượng khí thải, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống. Những bước đi đồng bộ từ quy định quản lý đến đầu tư hạ tầng đang đưa Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu chuyển đổi giao thông sạch, hiện đại và bền vững.
