Ngày 19/7/2025, tại thành phố Lâm Chi, khu tự trị Tây Tạng, Trung Quốc đã long trọng tổ chức lễ khởi công dự án siêu đập thủy điện trên sông Yarlung Tsangpo, con sông lớn nhất cao nguyên Tây Tạng, còn được biết đến là Brahmaputra khi chảy xuống Ấn Độ và Bangladesh. Dự án được xem là siêu đập thủy điện lớn nhất thế giới với tổng vốn đầu tư khổng lồ ước tính khoảng 167 tỷ USD, vượt xa bất kỳ dự án hạ tầng nào từng được triển khai tại Trung Quốc và trên toàn cầu.
Siêu đập bao gồm 5 nhà máy thủy điện bậc thang và được thiết kế với tổng công suất lắp đặt lên tới 70 triệu kW, cho sản lượng điện hàng năm dự kiến đạt khoảng 300 tỷ kWh, gấp ba lần so với công suất 88,2 tỷ kWh của đập Tam Hiệp trên sông Dương Tử hiện nay. Mục tiêu của dự án là cung cấp nguồn điện mạnh mẽ, đặc biệt phục vụ nhu cầu năng lượng trong nước Trung Quốc và khu vực Tây Tạng, đồng thời góp phần thực hiện các cam kết trung hòa carbon của quốc gia này.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã trực tiếp tham dự và phát lệnh khởi công, nhấn mạnh đây là “dự án thế kỷ” có quy mô cực kỳ lớn, mang tính chiến lược lâu dài, ảnh hưởng sâu rộng trên phương diện kinh tế – xã hội và môi trường. Ông yêu cầu các đơn vị thi công áp dụng công nghệ hiện đại, sáng tạo khoa học kỹ thuật, đồng thời đảm bảo chất lượng, bảo vệ môi trường và tạo điều kiện thuận lợi cho tái định cư cũng như nâng cao đời sống cho người dân địa phương.
Dù vậy, dự án đã vấp phải sự phản đối từ phía Ấn Độ và Bangladesh, lo ngại về tác động môi trường, an ninh nguồn nước và di dân quy mô lớn trong khu vực. Tuy nhiên, Trung Quốc khẳng định đã tiến hành các đánh giá khoa học nghiêm ngặt và cam kết không ảnh hưởng đến ổn định địa chất, sinh thái cũng như quyền tiếp cận nước sạch của các nước láng giềng. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng dự án này còn góp phần hỗ trợ phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu ở hạ lưu.
Khu vực xây dựng đập có độ dốc cao, địa hình phức tạp nhưng cũng là nơi có tiềm năng thủy điện lớn nhất thế giới. Sự kiện đánh dấu một cột mốc trong chiến lược phát triển năng lượng quy mô lớn của Trung Quốc, mở ra triển vọng mới trong việc khai thác tài nguyên thủy điện và định hình lại bản đồ năng lượng của khu vực và thế giới trong tương lai gần.
