Năm 2025 chứng kiến sự gia tăng đột biến lượng hạt điều, còn gọi là ‘vàng trắng’, từ Campuchia tràn vào thị trường Việt Nam. Trong 7 tháng đầu năm, kim ngạch nhập khẩu hạt điều từ Campuchia đạt tới 1,39 tỷ USD, chiếm gần 50% tổng giá trị nhập khẩu hạt điều của Việt Nam, khiến Campuchia trở thành nguồn cung lớn nhất cho ngành điều nước ta. Con số này đã vượt xa mức nhập khẩu cùng kỳ các năm trước và chỉ thua kém mức cao kỷ lục lịch sử năm 2021, cho thấy sức ép cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường nguyên liệu đầu vào.
Sự tràn ngập nguồn nguyên liệu giá rẻ từ Campuchia làm dấy lên thách thức đối với các doanh nghiệp chế biến hạt điều trong nước. Các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt với bài toán bảo đảm chất lượng sản phẩm và chi phí sản xuất hợp lý trong khi vẫn duy trì mục tiêu xuất khẩu đầy tham vọng 4,5 tỷ USD năm 2025. Việc gia tăng nhập khẩu hạt điều Campuchia không chỉ giúp giảm chi phí logistics và rủi ro cho các nhà máy chế biến mà còn tạo ra sự cạnh tranh gay gắt trong chuỗi cung ứng nguyên liệu, buộc nhiều doanh nghiệp phải tái cơ cấu chiến lược kinh doanh.
Bối cảnh thị trường hiện nay cũng đặt ra nhu cầu cấp thiết cho doanh nghiệp Việt trong việc đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng và cải tiến công nghệ sản xuất. Việc đầu tư vào tự động hóa, tinh gọn quy trình và liên kết chuỗi cung ứng nội địa được xem là những giải pháp trọng yếu để tăng sức cạnh tranh trong bối cảnh hàng nhập khẩu từ các đối thủ trong khu vực tiếp tục tăng mạnh. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần nỗ lực mở rộng thị trường xuất khẩu sang các nước có hiệp định thương mại tự do nhằm giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống.
Áp lực từ sự bùng nổ của ‘vàng trắng’ Campuchia cũng khơi dậy cuộc chiến cạnh tranh gay gắt giữa các quốc gia trong khu vực xuất khẩu hạt điều, khi Việt Nam đang nắm giữ vị thế hàng đầu thế giới nhưng phải đối mặt với sự bành trướng giá rẻ của Campuchia. Điều này không chỉ khiến mặt bằng giá nguyên liệu biến động mạnh mà còn thúc đẩy các doanh nghiệp phải đổi mới, nâng tầm chất lượng và chiến lược để giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế.
Với tổng giá trị nhập khẩu hạt điều từ Campuchia lên tới hàng tỷ USD và xu hướng tiếp tục gia tăng, ngành hạt điều Việt Nam đang chứng kiến một cuộc cạnh tranh đầy thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội đổi mới và phát triển bền vững cho các doanh nghiệp dám thay đổi và thích nghi nhanh với thị trường biến động không ngừng.
