Thập niên tới được dự báo sẽ chứng kiến làn sóng dịch chuyển lớn trong lực lượng lao động toàn cầu khi khoảng 75 triệu công nhân có thể bị thay thế bởi robot và các hệ thống tự động hóa. Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo và robot đã và đang thay đổi rõ rệt cách thức sản xuất, tạo ra giá trị và cung cấp dịch vụ trên toàn thế giới.
Tác động kinh tế của xu hướng này sẽ rất sâu rộng khi những công việc truyền thống với tính chất lặp lại và thủ công dần bị máy móc đảm nhiệm, kéo theo sự giảm sút nhu cầu lao động trong nhiều ngành sản xuất, dịch vụ và cả nông nghiệp. Điều này khiến nhiều công nhân phải đối mặt với nguy cơ mất việc làm, nhất là những người thiếu kỹ năng nâng cao.
Bên cạnh thách thức, công nghệ robot cũng mang lại cơ hội để thúc đẩy năng suất, sáng tạo và có thể tạo ra những mô hình nghề nghiệp mới. Tuy nhiên, các quốc gia và doanh nghiệp cần có chiến lược đào tạo lại nhân lực, cải thiện kỹ năng công dân để thích ứng với thực tế mới, tránh tình trạng khủng hoảng việc làm và mất cân bằng xã hội.
Đồng thời, sự tăng trưởng của robot và tự động hóa đòi hỏi các nhà hoạch định chính sách trên toàn cầu phải tái cơ cấu các hệ thống giáo dục, lao động và an sinh xã hội nhằm bảo đảm người lao động không bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi kỹ thuật số này. Tương lai của thị trường lao động có thể sẽ nằm ở sự kết hợp hài hòa giữa con người và máy móc, khai thác tối đa sức mạnh của công nghệ mà vẫn giữ được giá trị nhân văn.
Cuối cùng, thách thức lớn nhất là làm thế nào để cân bằng giữa đổi mới kỹ thuật và phát triển bền vững, trong đó yếu tố con người được đặt lên hàng đầu, nhằm tạo ra một hệ sinh thái kinh tế – xã hội công bằng, hiệu quả trong cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư đang thúc đẩy mạnh mẽ sự thay đổi toàn cầu.
