Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ robot và trí tuệ nhân tạo đang dần thay đổi tận gốc cách thức làm việc của con người trên toàn thế giới. Theo các chuyên gia, trong thập niên tới, khoảng 75 triệu công nhân tại nhiều ngành nghề khác nhau sẽ đối mặt với nguy cơ bị thay thế bởi các hệ thống robot tự động và các giải pháp số hóa tiên tiến.
Ngành sản xuất, đặc biệt là các công đoạn lặp đi lặp lại trong các dây chuyền sản xuất hiện nay đang là lĩnh vực chịu ảnh hưởng trực tiếp từ xu hướng này. Robot không chỉ hoạt động hiệu quả, năng suất cao mà còn giảm thiểu tối đa sai sót so với con người. Điều đó làm cho việc sử dụng robot trở nên ngày càng hấp dẫn và phổ biến trong các nhà máy, nơi cần độ chính xác và tốc độ lao động lớn.
Bên cạnh đó, các lĩnh vực dịch vụ, vận tải và thậm chí là các công việc văn phòng cũng bắt đầu ứng dụng các giải pháp tự động hóa như chatbot, phần mềm trí tuệ nhân tạo nhằm xử lý công việc nhanh chóng và chính xác hơn. Trong khi đó, xu hướng sử dụng taxi chạy hydro tại Tokyo thể hiện sự chuyển đổi công nghệ trong lĩnh vực giao thông vận tải hiện đại đáp ứng nhu cầu giảm phát thải và nâng cao hiệu suất hoạt động.
Thách thức lớn đặt ra là việc thay thế ồ ạt lao động truyền thống bởi robot có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về thất nghiệp, khoảng cách giàu nghèo và bất ổn xã hội, đặc biệt tại những quốc gia có nhiều lao động phổ thông trong khu vực công nghiệp. Các chuyên gia khuyến nghị cần có sự đầu tư mạnh mẽ vào đào tạo lại nguồn nhân lực, phát triển kỹ năng phù hợp với thị trường lao động mới, đồng thời xây dựng các chính sách bảo vệ người lao động trong giai đoạn chuyển đổi.
Song song với đó, sự phát triển của công nghệ cũng mở ra cơ hội để tăng trưởng kinh tế theo hướng bền vững hơn, như việc ứng dụng các nguồn năng lượng tái tạo, vật liệu mới giúp tiết kiệm năng lượng và giảm ô nhiễm môi trường, góp phần tạo dựng tương lai xanh cho thế giới. Sự thay thế của robot không chỉ là mối đe dọa mà còn là cuộc cách mạng về năng suất và hiệu quả lao động, đòi hỏi con người phải thích nghi và đổi mới cách tiếp cận công việc và cuộc sống.
