Năm 2025 đánh dấu một cột mốc ấn tượng trong hành trình phát triển kinh tế của Việt Nam khi kim ngạch xuất nhập khẩu cán mốc 800 tỷ USD chỉ trong chưa đầy 11 tháng, vượt xa kỷ lục của năm trước. Con số này không chỉ phản ánh sức bật của nền kinh tế mà còn cho thấy vai trò ngày càng lớn của xuất khẩu trong việc thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm và nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế. Tuy nhiên, đằng sau những con số rực rỡ là một thực tế không thể phủ nhận: cơ hội và thách thức đang đan xen, đòi hỏi cả hệ thống chính sách và cộng đồng doanh nghiệp phải có bước chuyển mình mạnh mẽ để vươn lên vị trí cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Thực tế cho thấy, dù quy mô thương mại ngày càng mở rộng, nhưng giá trị gia tăng từ xuất khẩu vẫn còn thấp, cơ cấu thị trường chưa thực sự cân đối và khả năng tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) chưa tương xứng với tiềm năng. Nhiều doanh nghiệp vẫn chủ yếu bán hàng giá rẻ, thiếu thương hiệu mạnh và chưa thực sự chủ động trong việc đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm. Trong khi đó, xu hướng thương mại toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ: chuỗi cung ứng được tái cấu trúc, rào cản kỹ thuật ngày càng khắt khe, logistics xanh và số hóa trở thành yêu cầu bắt buộc. Nếu không kịp thích ứng, doanh nghiệp Việt Nam sẽ bị tụt lại phía sau, đánh mất cơ hội thâm nhập vào các thị trường giá trị cao.
Trước bối cảnh đó, Bộ Công Thương và các cơ quan chức năng đang thúc đẩy hàng loạt giải pháp chiến lược. Chương trình “Vươn ra thị trường quốc tế giai đoạn 2026-2035” được xây dựng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường theo hướng bền vững, tận dụng tối đa các FTA thế hệ mới, nâng cấp tiêu chuẩn xanh và tăng cường ứng dụng số trong xúc tiến thương mại. Đồng thời, hệ thống logistics quốc gia cũng đang được tái cấu trúc với mục tiêu trở thành trung tâm dịch vụ logistics hàng đầu Đông Nam Á, đáp ứng yêu cầu về hạ tầng, kết nối xuyên biên giới và chuyển đổi xanh – số. Những nỗ lực này không chỉ giúp giảm chi phí, nâng cao hiệu quả mà còn tạo nền tảng vững chắc để hàng hóa Việt Nam có thể cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ lớn trên thế giới.
Điểm sáng đáng chú ý là sự bứt phá của nhiều nhóm hàng chủ lực như điện tử, dệt may, thủy sản và nông sản. Các mặt hàng này không chỉ đạt kỷ lục về kim ngạch mà còn ghi dấu ấn nhờ khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế khắt khe về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và bảo vệ môi trường. Điều đó cho thấy, khi doanh nghiệp chủ động đổi mới, nâng cao chất lượng và xây dựng thương hiệu, họ hoàn toàn có thể chinh phục được những thị trường khó tính nhất. Tuy nhiên, để tạo nên một làn sóng chuyển mình thực sự, cần sự đồng hành mạnh mẽ hơn từ chính sách, sự kết nối giữa doanh nghiệp và các tổ chức hỗ trợ, cũng như sự quyết tâm vượt khó của từng doanh nghiệp trong hành trình vươn ra biển lớn.
Giai đoạn bản lề này là thời điểm quyết định cho tương lai xuất khẩu Việt Nam. Cơ hội đang rộng mở, nhưng cũng không thiếu thử thách. Chỉ khi cả hệ thống cùng vào cuộc, cùng đổi mới tư duy và hành động, Việt Nam mới có thể biến những con số ấn tượng thành nền tảng vững chắc cho một nền kinh tế phát triển bền vững, vươn tầm khu vực và thế giới.
