Trong bối cảnh công nghệ bùng nổ, tỷ phú Elon Musk, người giàu nhất thế giới, đã đưa ra lời tiên tri gây sốc: AI và robot có tới 80% khả năng tạo ra xã hội nơi con người không còn phải lao động để tồn tại. Của cải vật chất sẽ không còn khan hiếm, tiền bạc trở nên vô nghĩa. Những phát ngôn này không chỉ là viễn tưởng mà đang trở thành hiện thực qua các gói lương khổng lồ của Tesla, nơi Musk được trao quyền kiểm soát để đẩy mạnh xe tự lái và robot hình người. Hàng triệu cổ đông ủng hộ, tin rằng tương lai lao động sẽ do máy móc thống trị. Cảm giác phấn khích xen lẫn lo âu lan tỏa, khi thế giới chứng kiến gói thù lao 878 tỷ USD được phê duyệt, đánh dấu bước ngoặt lịch sử.
Không chỉ Musk, làn sóng AI Agents đang bùng nổ năm 2025, biến đổi toàn bộ cách thức làm việc. Theo các chuyên gia, đến năm 2028, ít nhất 15% quyết định công việc hàng ngày sẽ do AI tự động hóa. Những ‘nhân sự AI’ này không chỉ trả lời câu hỏi mà còn tự học, lập luận, xử lý nhiệm vụ phức tạp từ phát triển phần mềm đến an ninh mạng. Doanh nghiệp như Lenovo đã khai thác, kết nối ứng dụng để tối ưu quy trình, tiết kiệm chi phí khổng lồ. Ở Việt Nam, thị trường AI dự kiến vọt lên 2 tỷ USD vào 2032, với Zalo AI Summit nhấn mạnh multi-agent AI – lực lượng lao động 24/7 không mệt mỏi. Nhịp điệu thay đổi đang tăng tốc, buộc con người phải thích nghi hoặc bị loại bỏ, tạo nên cao trào căng thẳng trên toàn cầu.
Thị trường lao động 2025 rung chuyển với 1,17 triệu người Mỹ bị sa thải, AI chính là thủ phạm chính. Các ông lớn công nghệ cắt giảm hàng nghìn nhân sự để nhường chỗ cho tự động hóa. ChatGPT dự đoán 10 ngành hot nhất năm 2026 dẫn đầu bởi AI & Machine Learning, nhưng đồng thời cảnh báo hàng loạt nghề truyền thống biến mất. Physical AI và robot hình người đang xâm nhập nông nghiệp, logistics, sản xuất – những lĩnh vực Việt Nam có lợi thế kinh tế tầm thấp. CATL Trung Quốc đã triển khai robot trên dây chuyền pin xe điện, báo hiệu làn sóng ‘AI hiện thân’ sẽ thay thế lao động con người ở môi trường khắc nghiệt. Cảm xúc dâng trào khi hàng triệu gia đình đối mặt thất nghiệp, nhưng cơ hội mới lóe sáng cho những ai nắm bắt công nghệ.
Tỷ phú khác như Yann LeCun, ‘bố già AI’, cũng góp phần vào cuộc cách mạng với startup AMI Labs định giá 3,5 tỷ USD, tập trung World Model – AI hiểu thế giới vật lý thực sự, vượt qua hạn chế của LLM. Trong khi đó, các quốc gia chạy đua: Mỹ dẫn đầu đầu tư, Trung Quốc bùng nổ bằng sáng chế, Singapore và Việt Nam nỗ lực theo kịp. Vingroup thăng hoa chứng khoán, tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng tăng vọt nhờ công nghệ. Tuy nhiên, nỗi lo bong bóng AI lù lù với hàng trăm tỷ USD đổ vào chip và trung tâm dữ liệu, đặt câu hỏi sống còn về hiệu quả kinh tế. Cao trào đạt đỉnh khi các lãnh đạo như Satya Nadella phải giãn đầu tư, tránh lãng phí khổng lồ.
Tương lai lao động không còn là giấc mơ xa vời mà là thực tế khắc nghiệt. AI không chỉ thay đổi việc làm mà tái định hình xã hội, từ bất tử nhờ công nghệ như triệu phú Bryan Johnson mơ ước năm 2039, đến nền kinh tế nơi robot làm chủ. Việt Nam đứng trước ngã rẽ: khai thác AI cho nông nghiệp, logistics để tăng trưởng, hay bị bỏ lại phía sau. Lời kêu gọi hành động vang vọng, khơi dậy niềm tin rằng con người sẽ tìm cách cộng sinh với máy móc, biến thách thức thành động lực vĩ đại. Nhịp điệu lịch sử đang dồn dập, hứa hẹn kỷ nguyên phồn vinh xen lẫn hỗn loạn chưa từng có.
