Vào ngày 25/12/2025, một quả bom nổ chậm vang lên trong giới kinh doanh Việt Nam khi Vingroup, ông lớn tư nhân hàng đầu, chính thức gửi công văn lên Chính phủ xin rút đăng ký đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Dự án ‘khủng’ này, với tổng vốn ước tính 58-64 tỷ USD, từng được kỳ vọng là biểu tượng cho sức mạnh kinh tế Việt Nam, nay đột ngột mất đi một ‘người chơi’ lớn. Dư luận sôi sùng sục, từ ngỡ ngàng đến hoài nghi: Phải chăng Vingroup đang tính toán lại cuộc chơi, hay dự án quốc gia này đang đối mặt với những trở ngại không thể vượt qua? Cú rút lui này không chỉ là chuyện của một tập đoàn, mà còn lay động niềm tin vào khả năng huy động vốn tư nhân cho các siêu dự án hạ tầng.
Quyết định của Vingroup được ban lãnh đạo tập đoàn khẳng định là kết quả của sự cân nhắc kỹ lưỡng, nhằm dồn toàn lực cho các dự án hạ tầng chiến lược khác vừa được giao phó. Những dự án này đòi hỏi vốn khổng lồ, thời gian dài và năng lực triển khai vượt trội, từ năng lượng xanh đến các công trình trọng điểm quốc gia. Trong bối cảnh VinFast đang vươn mình ra thế giới với các thỏa thuận lớn như hợp tác giao thông xanh tại Congo, việc phân bổ nguồn lực trở thành bài toán sống còn. Rút lui khỏi đường sắt cao tốc không phải thiếu niềm tin vào dự án, mà là chiến lược ‘chọn mặt gửi vàng’, tập trung vào những lĩnh vực cốt lõi như sản xuất thép cao cấp qua VinMetal Hà Tĩnh hay hệ sinh thái xe điện. Đây là bước lùi thông minh, giúp Vingroup tránh sa lầy vào một ‘siêu quái vật’ vốn có thể nuốt chửng mọi nguồn lực.
Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài chiến lược ấy là những thử thách khổng lồ đang phơi bày. Dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam không chỉ cần tiền mà còn đòi hỏi công nghệ đỉnh cao, giải phóng mặt bằng phức tạp và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên. Việc Vingroup rút lui tạo ‘cú hẫng’ tâm lý lớn, đặc biệt khi tập đoàn này từng là biểu tượng cho sức mạnh tư nhân Việt. Các nhà đầu tư khác như Thaco, liên danh Mekolor – Great USA hay Vận tải Đường sắt Việt Nam đang được cân nhắc, nhưng liệu họ có đủ ‘gan’ và ‘nghĩa’ để thay thế? Bộ Xây dựng đã ‘tổng động viên’, chốt khởi công cuối 2026, nhấn mạnh giải phóng mặt bằng là then chốt. Áp lực thời gian đè nặng, bất kỳ chậm trễ nào cũng có thể làm lung lay toàn bộ kế hoạch, khiến giấc mơ đường sắt hiện đại Bắc – Nam trở thành nỗi lo canh cánh.
Dư luận chia rẽ dữ dội: Một bên ca ngợi Vingroup khôn ngoan, biết lui đúng lúc để tiến xa hơn trên bản đồ quốc tế; bên còn lại lo ngại đây là tín hiệu cảnh báo cho mô hình đầu tư công tư trong hạ tầng lớn. Với quy hoạch đường sắt dài hơi đến 2050, tổng nhu cầu vượt 100 tỷ USD, Việt Nam cần bài học từ cú rút lui này để thu hút nhà đầu tư thực thụ. Vingroup vẫn là ‘ông kẹ’ với các dự án đô thị Olympic, đại lộ sông Hồng trước đó cũng chứng kiến nhà đầu tư lớn xin rút. Liệu đường sắt cao tốc có trở thành ‘cú sốc’ đánh thức hệ thống, hay chỉ là cơn gió thoảng qua trong hành trình phát triển đầy chông gai của đất nước? Câu trả lời nằm ở những bước đi quyết liệt sắp tới, nơi tham vọng quốc gia va chạm thực tế khắc nghiệt.
Cuối cùng, cú rút lui của Vingroup có thể là bước ngoặt, biến thử thách thành cơ hội. Khi một ông lớn lùi bước, không gian mở ra cho sự đổi mới, hợp tác quốc tế và mô hình đầu tư linh hoạt hơn. Việt Nam đang ở ngã ba đường: Xây dựng niềm tin bằng hành động cụ thể, hay để dự án ‘treo’ trong hoài nghi? Với tinh thần ‘tổng động viên’ từ Bộ trưởng Trần Hồng Minh, hy vọng đường sắt cao tốc sẽ sớm lăn bánh, mang theo khát vọng kết nối Bắc – Nam, vươn mình ra thế giới. Và Vingroup, dù rút lui, vẫn là minh chứng sống động cho sức sống mãnh liệt của doanh nghiệp Việt trong bối cảnh kinh tế đầy biến động.
