Mới đây, Penske Media, chủ sở hữu các tạp chí danh tiếng như Rolling Stone, Billboard và Variety, đã đệ đơn kiện Google tại tòa án liên bang Washington D.C. với cáo buộc gã khổng lồ công nghệ này đã sử dụng tính năng AI Overviews để tạo ra các bản tóm tắt bài viết mà không xin phép, gây giảm sút đáng kể lượt truy cập và doanh thu quảng cáo của các nhà xuất bản. Đây được xem là vụ kiện đầu tiên của một hãng truyền thông lớn nhằm vào Google về vấn đề này, làm dấy lên những tranh cãi về quyền sở hữu trí tuệ và mô hình kinh doanh báo chí trong thời đại trí tuệ nhân tạo.
Theo đơn kiện, Google đã lợi dụng vị thế thống lĩnh thị trường tìm kiếm trực tuyến để áp đặt các điều kiện bất lợi, yêu cầu các nhà xuất bản phải đồng ý cho Google sử dụng nội dung bài viết trong các bản tóm tắt AI mới có thể được hiển thị trong kết quả tìm kiếm. Nếu không tuân theo, Google sẽ phải trả phí bản quyền hoặc không thể tái bản nội dung đó trong AI Overviews. Điều này đặt các nhà xuất bản vào thế khó, buộc phải chấp nhận điều kiện không công bằng để duy trì lưu lượng truy cập từ Google.
Sự việc càng nghiêm trọng khi Penske Media báo cáo rằng khoảng 20% lượt tìm kiếm trên Google dẫn đến các trang của họ hiển thị bản tóm tắt AI Overviews, tác động trực tiếp đến việc giảm hơn một phần ba doanh thu từ lượt truy cập online so với mức cao nhất cuối năm 2024. Điều này thể hiện rõ sự ảnh hưởng tiêu cực của công nghệ này lên mô hình kinh doanh truyền thống của các hãng truyền thông lớn.
Phía Google đã bác bỏ các cáo buộc, khẳng định tính năng AI Overviews giúp cải thiện trải nghiệm người dùng bằng cách cung cấp thông tin nhanh và cô đọng, đồng thời thúc đẩy truy cập đến nhiều trang web hơn. Tuy nhiên, lập luận này chưa thuyết phục được các nhà xuất bản vốn chịu tổn thất doanh thu rõ ràng. Các tổ chức đại diện cho ngành truyền thông Mỹ như News/Media Alliance cũng lên tiếng cho rằng Google đang tận dụng ưu thế thị trường quá lớn để né tránh các chuẩn mực cấp phép và đàm phán công bằng với các nhà xuất bản.
Vụ kiện của Penske Media đánh dấu một bước ngoặt trong mối quan hệ căng thẳng giữa các tập đoàn công nghệ lớn và ngành truyền thông, đặt ra câu hỏi về quyền kiểm soát và bồi thường hợp lý khi công nghệ AI ngày càng tham gia sâu vào khâu xử lý, tóm tắt và phân phối nội dung. Các tranh cãi pháp lý liên quan đến AI Overviews còn mở rộng ra phạm vi quốc tế khi Google cũng đang đối mặt với các khiếu nại tương tự ở châu Âu về vấn đề bản quyền và độc quyền.
