Trong bối cảnh đổi mới hệ thống giáo dục đại học và nghề nghiệp tại Việt Nam, 5 địa phương trọng điểm gồm TP Hồ Chí Minh, Thanh Hóa, Phú Thọ, Hà Tĩnh và Cà Mau đã đề xuất những kế hoạch sáp nhập quy mô lớn hàng loạt trường đại học, cao đẳng và trung cấp. Mục tiêu là tinh gọn mạng lưới cơ sở giáo dục, nâng cao hiệu quả đào tạo, đồng thời phù hợp với quy hoạch phát triển giáo dục quốc gia.
Tại TP Hồ Chí Minh, phương án sáp nhập được xem là lớn nhất với hơn 30 trường cao đẳng, trung cấp dự kiến được hợp nhất lại còn khoảng 19 trường. Một số trường đại học lớn như Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch và Đại học Thủ Dầu Một được giữ nguyên quy mô, trong khi Đại học Sài Gòn sẽ tiếp nhận Cao đẳng Sư phạm Bà Rịa – Vũng Tàu để hình thành cơ sở đào tạo đa ngành chất lượng. Bên cạnh đó, TP HCM còn dự định thành lập trường Cao đẳng Nông nghiệp Công nghệ cao mới từ việc sáp nhập các trường, nhằm nâng cao năng lực đáp ứng nhu cầu thị trường lao động hiện đại.
Ở Thanh Hóa, đề xuất chính là sáp nhập Trường Đại học Văn hóa – Thể thao – Du lịch vào Đại học Hồng Đức để tạo ra một trường đa lĩnh vực với quy mô lớn hơn, tăng sức hút và mở rộng hợp tác quốc tế. Ngoài ra, các trường cao đẳng như Công nghiệp, Nghề Nghi Sơn và các trường trung cấp nghề cũng được đề nghị hợp nhất để củng cố sức mạnh đào tạo và phù hợp với quy hoạch phát triển nguồn nhân lực địa phương.
Phú Thọ cũng đang chủ động giảm bớt đầu mối với đề xuất còn lại một trường đại học, một trường cao đẳng y và ba trường cao đẳng nghề sau sáp nhập. Cụ thể, các trường cao đẳng Sư phạm Hòa Bình và các lĩnh vực y tế sẽ được sắp xếp nhập vào các trường chủ lực như Đại học Hùng Vương và Cao đẳng Y tế Phú Thọ, đồng thời hướng tới thành lập Đại học Y – Dược trong giai đoạn 2026-2030.
Đối với Hà Tĩnh, tỉnh đề xuất sáp nhập Đại học Hà Tĩnh vào Đại học Quốc gia Hà Nội hoặc thực hiện theo chỉ đạo mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhằm tạo điều kiện phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Dù vậy, tỉnh cũng giữ nguyên nhiều trung tâm giáo dục nghề nghiệp và trường dạy nghề đặc thù, bao gồm cả trường Cao đẳng Nguyễn Du hoạt động trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, duy trì vai trò bảo tồn di sản văn hóa đặc trưng của địa phương.
Tại Cà Mau, tỉnh sẽ giữ nguyên hiện trạng Trường Đại học Bạc Liêu nhưng đề xuất sáp nhập các trường cao đẳng y tế, nghề, cộng đồng theo nhóm lĩnh vực. Ví dụ như sáp nhập Trường Cao đẳng Y tế Cà Mau và Bạc Liêu thành một trường Cao đẳng Y tế Cà Mau nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực đào tạo chuyên môn y tế đặc thù của khu vực.
Những kế hoạch sáp nhập lần này không chỉ nhằm mục tiêu giảm đầu mối vận hành mà còn hướng tới việc hình thành các cơ sở giáo dục có quy mô và chất lượng đào tạo cao hơn, đáp ứng sự phát triển kinh tế xã hội và nhu cầu nguồn nhân lực phát triển công nghiệp, công nghệ cao trong tương lai. Đồng thời, việc sắp xếp, hợp nhất cũng giúp các trường tăng cường năng lực hợp tác quốc tế, thu hút sinh viên và gia tăng hiệu quả đầu tư của Nhà nước vào giáo dục.
