Trong bối cảnh toàn cầu hóa và biến đổi khí hậu đang đặt ra rất nhiều thách thức, du lịch bền vững đã trở thành một nhu cầu cấp thiết và không thể thiếu trong ngành du lịch hiện đại. Được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng cao của du khách về các phương án nghỉ dưỡng thân thiện với môi trường, khoảng 75% khách du lịch toàn cầu sẵn sàng lựa chọn các hình thức du lịch bền vững trong năm tới, theo báo cáo mới nhất. Việt Nam không đứng ngoài xu thế đó khi nhiều đơn vị kinh doanh du lịch đã chủ động áp dụng mô hình “vòng tròn bền vững”, lấy cảm hứng từ vòng tuần hoàn tự nhiên, sử dụng nguyên liệu địa phương và vận hành theo hướng tiết kiệm tài nguyên, giảm thiểu rác thải nhựa, góp phần bảo vệ môi trường sống.
Ngày Du lịch thế giới năm 2025 với chủ đề “Du lịch và chuyển đổi bền vững” đã đặt ra tầm quan trọng của việc định hướng phát triển ngành du lịch thành lực lượng thúc đẩy kinh tế, bảo vệ môi trường và kết nối văn hóa. Lần đầu tiên, chủ đề này được tổ chức trang trọng ở Malaysia, với sự đồng thuận của các tổ chức quốc tế và Việt Nam trong vai trò tích cực hưởng ứng. Thông điệp từ các nhà lãnh đạo Liên Hợp Quốc nhấn mạnh rằng du lịch không chỉ là tăng trưởng số lượng khách mà còn phải dựa trên giá trị bền vững, góp phần tạo ra việc làm, thúc đẩy bình đẳng và bảo tồn văn hóa, môi trường.
Ở Việt Nam, các hoạt động hưởng ứng ngày Du lịch thế giới được triển khai sâu rộng với sự phối hợp của các cấp chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng địa phương. Giải thưởng Du lịch Việt Nam năm 2025 được tổ chức tập trung vào các hạng mục phát triển du lịch xanh, du lịch cộng đồng và trao quyền cho nhóm yếu thế trong xã hội. Đây là cách thức hiệu quả để khuyến khích sáng tạo, ứng dụng công nghệ và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, đồng thời tạo nên một ngành du lịch hài hòa giữa phát triển kinh tế và trách nhiệm xã hội.
Không chỉ là các chính sách cấp nhà nước và doanh nghiệp, du lịch bền vững còn đòi hỏi sự chung tay từ cộng đồng. Mô hình du lịch thiện nguyện tại Đông Nam Á đã chứng minh rằng việc kết hợp hoạt động du lịch với phục vụ cộng đồng có thể mang lại tác động lâu dài, hỗ trợ phát triển giáo dục, bình đẳng giới và trao quyền cho những nhóm yếu thế. Các địa phương như Pà Cò, Ninh Bình cũng đang từng bước xây dựng mô hình du lịch cộng đồng gắn liền bản sắc văn hóa, nhằm tạo sinh kế ổn định cho người dân đồng thời giữ gìn tài nguyên tự nhiên và đặc điểm văn hóa.
Từ sự đồng thuận của các cấp lãnh đạo đến từng hành động nhỏ trong cộng đồng, phát triển du lịch bền vững cần một hành trình dài với sự chung tay của toàn xã hội. Khi mỗi người ý thức được trách nhiệm của bản thân trong việc sử dụng tài nguyên, giảm thiểu tác động môi trường và tôn trọng giá trị văn hóa, du lịch sẽ không chỉ là một trải nghiệm mà còn là một phương tiện dẫn lối cho tương lai bền vững của con người và hành tinh.
