Gen Z, những người sinh từ năm 1997 đến 2012, đang là lực lượng lao động chủ chốt tại Việt Nam với hơn 19 triệu người trong độ tuổi từ 14 đến 27, chiếm khoảng một phần ba tổng lực lượng lao động của cả nước. Điều đặc biệt là thế hệ này không chỉ tham gia tích cực vào thị trường lao động mà còn sở hữu sự hiểu biết tài chính sâu rộng cùng khả năng sử dụng thành thạo công nghệ kỹ thuật số, góp phần tạo nên một thế hệ tiêu dùng rất khác biệt về mặt hành vi và nhu cầu.
Theo báo cáo Gen Z Decoded do Visa thực hiện, Gen Z định hình lại cách quản lý tài chính bằng việc ưu tiên sự minh bạch, an toàn khi thanh toán và có xu hướng sử dụng các phương thức thanh toán không tiền mặt như thẻ, ví điện tử và chuyển khoản. Họ không chỉ tập trung vào chi tiêu mà còn đặt ra các mục tiêu tài chính rõ ràng với khát vọng tự do tài chính là ưu tiên hàng đầu, nhất là trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng cao. Ngoài ra, thói quen mua sắm trực tuyến và ưu tiên sử dụng hàng hóa đã qua sử dụng của Gen Z cũng góp phần làm thay đổi cấu trúc thị trường bán lẻ trong nước, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của các nền tảng thương mại điện tử và kỹ thuật số.
Về mặt lao động, thế hệ này chịu nhiều áp lực kinh tế nhưng đồng thời cũng linh hoạt và sáng tạo trong việc tìm kiếm cơ hội việc làm, gồm cả công việc chính thức và công việc tay trái (side hustle). Nhiều bạn trẻ Gen Z lựa chọn làm freelancer, bán hàng online hay sáng tạo nội dung trên mạng xã hội nhằm tăng thêm thu nhập, từ đó không chỉ trang trải cuộc sống mà còn chủ động xây dựng nguồn vốn cá nhân. Họ biết cách tiết kiệm thông minh và chủ động trong quản lý tài chính cá nhân, thể hiện qua việc chia sẻ các chiến lược tài chính và đầu tư trên nền tảng mạng xã hội.
Không chỉ vậy, Gen Z còn là lực lượng tiên phong thúc đẩy chuyển đổi số trong thanh toán tại Việt Nam, góp phần lan tỏa văn hóa tài chính số an toàn, liền mạch và toàn diện. Thế hệ trẻ này tạo ra những xu hướng tiêu dùng mới, đòi hỏi sự phù hợp, tính xác thực và sự quan tâm tới bản thân từ các thương hiệu và doanh nghiệp. Họ cũng đóng vai trò quan trọng trong khai phá công nghệ mới và góp phần làm giàu thêm văn hóa, truyền thống dân tộc thông qua các hoạt động sáng tạo trên nền tảng số.
Gen Z Việt Nam không chỉ là người tiêu dùng mà còn là những người lao động năng động, sáng tạo và hiểu biết, đang góp phần kiến tạo một tương lai phát triển kinh tế và xã hội trên nền tảng kỹ thuật số và tư duy tài chính hiện đại. Với sự dẫn dắt của thế hệ trẻ này, quá trình số hóa, tài chính toàn diện và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam diễn ra mạnh mẽ hơn bao giờ hết, hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội và thách thức mới cho đất nước trong thập niên tới.
