Trong nhiều thập kỷ, người Mỹ nổi tiếng là dân tộc năng động, sẵn sàng chuyển đổi nơi cư trú và công việc để tìm kiếm cơ hội mới. Tuy nhiên, gần đây, xu hướng này đang dần suy giảm đến mức thấp kỷ lục. Chi phí nhà ở tăng cao, lãi suất thế chấp ở mức trên 6%, cùng với áp lực lạm phát kéo dài khiến người dân không dám mạo hiểm chuyển việc hay mua nhà mới. Số liệu từ Cục Thống kê Dân số Mỹ ghi nhận tỷ lệ chuyển chỗ ở hàng năm hiện chỉ khoảng 7,8%, thấp nhất kể từ năm 1948, khiến tính linh hoạt của lao động bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Khó khăn tài chính không chỉ giới hạn trong việc mua bán nhà ở mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến thị trường lao động. Nhiều người trẻ, như kỹ sư Josue Leon, phải từ chối việc làm ở xa vì mức lương không đủ trang trải chi phí sinh hoạt như chi phí di chuyển và nhà ở cao, trong khi các công ty ít hỗ trợ chi phí này. Thay vì chấp nhận rủi ro, họ lựa chọn ở lại quê nhà với cơ hội hạn chế hơn, dẫn đến hiện tượng “mắc kẹt” trong “chiếc còng vàng” – nơi người lao động không thể hoặc không muốn thay đổi công việc hay nhà ở dù không hài lòng.
Sự trì trệ trong di chuyển và chuyển đổi nghề nghiệp kéo theo hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế Mỹ. Khi người lao động không di chuyển đến những nơi có cơ hội việc làm tốt hơn, năng suất giảm sút, doanh nghiệp khó tuyển dụng nhân lực chất lượng, và tiềm năng tăng trưởng GDP bị kìm hãm. Đồng thời, chi phí nhà ở tăng cao làm gia tăng bất bình đẳng xã hội khi nhiều người trẻ không thể hiện thực hóa ước mơ sở hữu nhà – một biểu tượng quan trọng của giấc mơ Mỹ.
Bên cạnh đó, thị trường ô tô cũng đang khiến người Mỹ thêm gánh nặng, khi giá xe tăng cao, lãi vay dùng để mua xe cũng đắt đỏ, nhiều người rơi vào tình trạng nợ vượt giá trị xe, tạo thêm áp lực tài chính và hạn chế khả năng thay đổi cuộc sống. Những chính sách thuế quan và biến động kinh tế toàn cầu cũng góp phần làm cho các doanh nghiệp thận trọng hơn trong tuyển dụng và đầu tư, khiến thị trường lao động khó khởi sắc và chu trình trì trệ này khó được phá vỡ.
Tình hình được các chuyên gia và nhà kinh tế cảnh báo là rất lo ngại, khi các yếu tố như giá nhà tăng cao, áp lực tài chính và sự bất ổn chính sách tổng hợp lại tạo nên một vòng luẩn quẩn khiến người Mỹ ngày càng ngại thay đổi, giữ nguyên trạng thái “ngồi im” dù mong muốn cải thiện cuộc sống. Đây là một thách thức lớn đối với sự năng động và phát triển bền vững của nền kinh tế Mỹ trong tương lai gần.
