Trong nửa đầu tháng 8 năm 2025, Việt Nam chứng kiến sự sụt giảm đáng kể trong kim ngạch xuất khẩu hàng hóa với mức giảm 13,5%, đạt 20,06 tỷ USD, thấp hơn 2,6 tỷ USD so với nửa cuối tháng 7 khi đạt kỷ lục 42,3 tỷ USD. Sụt giảm này được dự báo trước khi thuế đối ứng 20% của Mỹ chính thức có hiệu lực từ ngày 7/8, gây áp lực nhất định lên hoạt động xuất khẩu, đặc biệt là với thị trường Mỹ – đối tác xuất khẩu lớn của Việt Nam.
Bất chấp áp lực thuế quan, nhiều mặt hàng chủ lực vẫn duy trì đà tăng trưởng. Theo số liệu Cục Hải quan, tính đến giữa tháng 8, tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt hơn 282 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước. Các nhóm hàng điện tử, máy móc, dệt may và nông sản như cà phê, đồ chơi và sầu riêng đều ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, thể hiện sức bật của hàng Việt trước thách thức thị trường toàn cầu. Đặc biệt, nhóm nông sản như hồ tiêu vẫn duy trì khả năng cạnh tranh mạnh mẽ khi Việt Nam chiếm đến 64,4% thị phần nhập khẩu hồ tiêu của Mỹ.
Áp lực thuế đối ứng của Mỹ không chỉ làm giảm sức mua trên thị trường này mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết cho Việt Nam trong việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Các chuyên gia thương mại và doanh nghiệp đang kêu gọi đẩy mạnh khai thác các FTA như EVFTA nhằm mở rộng cửa sang châu Âu, nơi đang có nhu cầu gia tăng với hàng hóa Việt Nam. Các hoạt động xúc tiến thương mại, hội chợ và cải thiện quy trình kiểm soát, chất lượng sản phẩm cũng là những biện pháp được tập trung để củng cố lợi thế cạnh tranh.
Song song đó, nhiều doanh nghiệp nông sản đã chủ động chuyển hướng, ví dụ như xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc, đạt mức tăng trưởng vượt bậc nhờ các hiệp định thương mại mới và các quy chuẩn kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt được thiết lập. Những điều chỉnh nhanh nhạy này giúp Việt Nam tận dụng cơ hội từ nhu cầu nhập khẩu toàn cầu dù trong bối cảnh nhiều biến động khó lường.
Mặc dù tạm thời chịu ảnh hưởng tiêu cực từ tăng thuế nhập khẩu tại thị trường Mỹ, xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2025 vẫn giữ được đà tăng trưởng tích cực, phản ánh sự chủ động thích ứng của doanh nghiệp và các chiến lược đa dạng hóa thị trường. Thời gian tới, việc duy trì ổn định sản xuất, củng cố chất lượng sản phẩm cùng việc mở rộng thị trường sẽ là chìa khóa quan trọng để Việt Nam chấm dứt đà sụt giảm kim ngạch xuất khẩu trong nửa cuối năm và tiếp tục phát huy vai trò là một trong những nền kinh tế xuất khẩu quan trọng của khu vực.
