Chiều ngày 17/7/2025, họa sĩ Lê Thiết Cương trút hơi thở cuối cùng tại nhà riêng sau nhiều năm kiên trì chiến đấu với căn bệnh ung thư hiếm gặp. Ông ra đi ở tuổi 63, để lại niềm tiếc thương lớn lao trong giới nghệ thuật và đông đảo người yêu mến hội họa Việt Nam.
Lê Thiết Cương sinh năm 1962 trong một gia đình nghệ thuật, với cha là nhà biên kịch, nhà thơ Lê Nguyên và mẹ là nhà quay phim Đỗ Phương Thảo. Ông theo học thiết kế mỹ thuật tại Trường Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội từ năm 1985 đến 1990 và nhanh chóng khẳng định tên tuổi với phong cách hội họa tối giản đặc sắc. Tư tưởng Phật giáo hòa quyện cùng triết lý Á Đông đã sâu sắc ảnh hưởng đến ông từ thuở nhỏ, tạo nên một dấu ấn nghệ thuật đậm nét và riêng biệt trong các tác phẩm tranh, điêu khắc và gốm.
Trong suốt hơn 30 năm hoạt động nghệ thuật, Lê Thiết Cương không chỉ nổi bật với các triển lãm cá nhân trong và ngoài nước như Singapore, Mỹ, Thái Lan, Hàn Quốc, Hongkong, Thụy Sỹ, mà còn được mệnh danh là tinh hoa của mỹ thuật đương đại Việt Nam. Tác phẩm của ông hiện có trong bộ sưu tập của nhiều bảo tàng quốc tế danh tiếng như Bảo tàng Nghệ thuật Singapore (SAM), Bảo tàng Royal de Mariemont (Bỉ) và Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.
Không chỉ là họa sĩ, ông còn là nhà giám tuyển, nhà phê bình mỹ thuật, và một người đa tài trong các lĩnh vực như nhiếp ảnh, kiến trúc, thiết kế và văn chương. Dù bệnh tật, ông vẫn nỗ lực lao động nghệ thuật, cho ra mắt cuốn sách phê bình “Trò chuyện với hội họa” gồm 70 bài viết sâu sắc, đồng thời giám tuyển nhiều triển lãm quan trọng, trong đó có triển lãm lấy cảm hứng từ nhà văn Nguyễn Huy Thiệp.
Trước khi qua đời, họa sĩ còn đăng tải dòng trạng thái cuối cùng trên trang cá nhân với câu thơ thiền của Thiền sư Từ Đạo Hạnh: “Có thì có tự mảy may/ Không thì cả thế gian này cũng không” – câu thơ phản ánh sâu sắc triết lý sống của ông. Lê Thiết Cương được đồng nghiệp và bạn bè yêu quý bởi tài năng khó tính, tinh thần hào sảng và tình nghĩa sâu nặng trong cuộc sống. Sự ra đi của ông là mất mát lớn của nền mỹ thuật Việt Nam đương đại nhưng di sản nghệ thuật cùng tinh thần của ông sẽ còn vang vọng mãi trong lòng công chúng yêu nghệ thuật.
