Trong thời đại công nghệ số phát triển vượt bậc, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành người bạn đồng hành quan trọng trong cuộc sống nhiều thanh thiếu niên Mỹ. Một khảo sát do tổ chức Common Sense Media thực hiện trên hơn 1.000 bạn trẻ độ tuổi từ 13 đến 17 tiết lộ rằng có tới 33% trong số đó chia sẻ những vấn đề nghiêm trọng, cá nhân với AI thay vì với bố mẹ hoặc người thân.
Khảo sát cũng chỉ ra rằng gần 72% thanh thiếu niên trong nhóm tuổi này thường xuyên sử dụng các ứng dụng trò chuyện AI như Character.AI, Replika và Nomi, vốn có khả năng tạo dựng mối quan hệ cá nhân và mang lại cảm giác kết nối cảm xúc thân mật. Thậm chí hơn một nửa trong số họ sử dụng các nền tảng này thường xuyên, bất chấp những cảnh báo ngày càng tăng về tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần và nguy cơ rò rỉ thông tin cá nhân.
Sự lựa chọn tâm sự với AI thay vì người thân có thể phản ánh tâm lý cô đơn, thiếu vắng sự tin tưởng trong môi trường gia đình hoặc xã hội của nhiều thanh thiếu niên. 33% bạn trẻ sẵn lòng tâm sự với các chatbot AI về những vấn đề nghiêm túc của bản thân, trong khi 24% còn tiết lộ thông tin cá nhân như tên tuổi, nơi ở. Điều này khiến các chuyên gia tâm lý học cảnh báo về nguy cơ các em trở nên xa rời thực tế, dễ tổn thương về mặt tinh thần khi dựa nhiều vào công nghệ thay vì từng trải qua sự đồng hành, chia sẻ của con người thật sự.
Dù vậy, khoảng 30% số người tham gia khảo sát thừa nhận họ sử dụng chatbot AI chủ yếu để giải trí, và 28% bị hấp dẫn bởi sự tò mò công nghệ mới mẻ. Một số thanh thiếu niên cũng bày tỏ cảm giác không thoải mái với nội dung do AI tạo ra, nhưng vẫn coi các nền tảng này như người bạn thân thiết. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo rằng trẻ em dưới 18 tuổi không nên sử dụng các ứng dụng bạn đồng hành AI nếu không có các biện pháp bảo vệ an toàn nghiêm ngặt để tránh những tác động xấu có thể xảy ra.
Khảo sát này không chỉ là tiếng chuông cảnh báo đối với gia đình, nhà trường và xã hội về tình trạng sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên trong kỷ nguyên số mà còn nhấn mạnh nhu cầu tăng cường giáo dục, bảo vệ và hỗ trợ các em trong việc xây dựng các mối quan hệ xã hội thực tế, hướng tới một thế hệ phát triển toàn diện và khỏe mạnh về cả thể chất lẫn tinh thần.
