Từ năm 2026, TP HCM sẽ thí điểm thiết lập vùng phát thải thấp (LEZ) tại khu vực trung tâm thành phố với mục tiêu hạn chế xe cơ giới sử dụng nhiên liệu xăng dầu có tiêu chuẩn khí thải không đạt yêu cầu lưu thông. Vùng này được bao quanh bởi một vành đai gồm 15 cây cầu và 17 tuyến đường quan trọng, tạo thành ranh giới kiểm soát xe vào nội đô, tập trung giảm thiểu lượng phát thải ô nhiễm đang gia tăng nghiêm trọng.
Trong giai đoạn đầu của đề án, các loại xe máy kinh doanh dịch vụ không đạt tiêu chuẩn Euro 2 và ôtô thương mại không đạt chuẩn Euro 4 sẽ bị hạn chế lưu thông trong vùng. Đồng thời, các xe tải hạng nặng chạy diesel sẽ bị cấm hoàn toàn nhằm bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Lộ trình từ năm 2027 đến 2032 sẽ mở rộng hiệu lực với tất cả xe máy dưới Euro 2 và ôtô dưới Euro 4, còn từ năm 2032 sẽ tiếp tục nâng cao tiêu chuẩn khí thải và mở rộng vùng áp dụng ra toàn bộ khu vực vành đai 1.
Bên cạnh việc hạn chế lưu thông, TP HCM cũng đề xuất ngừng đăng ký mới xe máy sử dụng nhiên liệu xăng trong vùng phát thải thấp, đồng thời bắt đầu áp dụng kiểm định khí thải bắt buộc cho xe máy và xe gắn máy từ năm 2026 tại các khu vực thí điểm như Cần Giờ, Côn Đảo và mở rộng trên toàn thành phố từ 2027. Để đảm bảo thực thi hiệu quả, hệ thống camera nhận biết biển số và đối soát dữ liệu đăng kiểm sẽ giám sát các phương tiện vào vùng LEZ, xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm.
Đề án cũng khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng các phương tiện không phát thải, thân thiện với môi trường như xe điện thông qua các gói hỗ trợ, chính sách ưu đãi. Các chuyên gia đánh giá đây là bước đi cần thiết để cải thiện chất lượng không khí, giảm thiểu nguy cơ bệnh tật liên quan đến ô nhiễm do khí thải xe cơ giới gây ra trong trung tâm thành phố đang ngày càng đông đúc.
Tuy nhiên, việc hạn chế xe xăng dầu sẽ được triển khai theo từng bước, phù hợp với điều kiện thực tế, tạo thời gian cho người dân thích nghi và chuẩn bị chuyển đổi phương tiện. Lộ trình kiểm soát khí thải phương tiện giao thông được kỳ vọng sẽ góp phần đẩy mạnh chương trình chuyển đổi xanh, phát triển bền vững cho TP HCM trong những năm tới.
