Nam Cực đang chứng kiến sự tan chảy băng với tốc độ đáng báo động trong thập kỷ qua, đặc biệt kể từ năm 2014 khi diện tích băng biển rút lui trung bình 120 km từ bờ lục địa. Những thay đổi đột ngột, khó đảo ngược trong hệ thống băng, đại dương và sinh thái ở Nam Cực, gây ra bởi biến đổi khí hậu toàn cầu, được các nhà khoa học cảnh báo sẽ khiến mực nước biển dâng lên nhiều mét, tạo ra hậu quả thảm khốc cho các thế hệ tương lai.
Giáo sư Nerilie Abram và các đồng nghiệp tại Đại học Quốc gia Australia nhấn mạnh rằng những yếu tố thay đổi khí hậu tại Nam Cực đang có tác động cộng hưởng, đẩy nhanh tốc độ nóng lên trên toàn cầu. Sự sụp đổ tiềm tàng của hệ thống dòng hải lưu đảo chiều Nam Cực, một mạng lưới phân phối nhiệt và dưỡng chất quan trọng toàn cầu, có thể làm gián đoạn lâu dài sự cân bằng khí hậu và giảm khả năng đại dương hấp thụ CO2, một yếu tố then chốt trong kiểm soát lượng khí nhà kính.
Tuy nhiên, bên cạnh xu hướng tan chảy đó, một số khu vực ở chỏm băng Nam Cực lại ghi nhận tăng khối lượng băng trong những năm gần đây do các đợt tuyết rơi cực đoan, nhưng đây được xem như biến động tạm thời, chưa thể bù đắp cho lượng băng đã mất hàng thập kỷ qua. Các chuyên gia nhận định sự biến động này cho thấy tính phức tạp và khó lường của biến đổi khí hậu, trong khi xu hướng chung vẫn là mất băng với tốc độ ngày càng nhanh.
Hậu quả từ băng tan nhanh tại Nam Cực không chỉ dừng lại ở vùng cực mà còn lan rộng ảnh hưởng đến hàng trăm triệu cư dân ven biển toàn cầu do mực nước biển dâng. Mực nước biển dâng cao làm gia tăng nguy cơ lũ lụt, xói mòn đất, mất nơi cư trú và tác động tiêu cực đến kinh tế xã hội nhiều quốc gia. Ngoài ra, sự thay đổi khí hậu tại Nam Cực còn làm đảo lộn hệ sinh thái biển và trên đất liền, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học và các chu trình tự nhiên.
Trước tình hình này, các nhà khoa học kêu gọi cộng đồng quốc tế thực hiện những biện pháp quyết liệt để giảm phát thải khí nhà kính, ngăn chặn biến đổi khí hậu tiếp tục phá vỡ sự cân bằng tự nhiên tại Nam Cực cũng như trên toàn cầu, nhằm hạn chế những biến đổi đột ngột và nhiều hậu quả tiêu cực khó lường cho thế hệ hiện tại và tương lai.
