Ngày 12-11, Trung tâm Bảo tồn di sản văn hóa tỉnh Khánh Hòa phối hợp với Công ty Dịch vụ du lịch và Bảo tồn văn hóa Quảng Nam đã hoàn thành và công bố phiên bản số hóa 3D của hai bảo vật quốc gia tiêu biểu thuộc nền văn hóa Champa: tượng thờ vua Pô Klong Garai và phù điêu vua Pô Rômê. Đây là bước tiến quan trọng trong nỗ lực bảo tồn, nghiên cứu và quảng bá giá trị di sản văn hóa đặc sắc của đồng bào Chăm tỉnh Khánh Hòa.
Tượng thờ vua Pô Klong Garai có niên đại thế kỷ XVI – XVII, hiện được thờ tại tháp Pô Klong Garai (phường Đô Vinh). Đây là pho tượng gồm hai phần Linga và Yoni tượng trưng sự kết hợp giữa tính sáng tạo và hủy diệt trong đạo Hindu, với phần trước Linga chạm khắc biểu tượng Mukha – khuôn mặt thần, nên được đồng nhất với vị vua Pô Klong Garai, nhân vật được tôn thần trong cộng đồng người Chăm. Bảo vật này đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật quốc gia năm 2023 nhờ giá trị lịch sử, mỹ thuật và tôn giáo nổi bật.
Phù điêu vua Pô Rômê có niên đại thế kỷ XVII, lưu giữ tại di tích tháp Pô Rômê (xã Phước Hữu). Tác phẩm được chạm trổ tinh xảo trên tấm bia đá, thể hiện hình ảnh bán thân nhà vua với nghệ thuật điêu khắc Champa giai đoạn muộn, đặc trưng độc bản và có giá trị nghệ thuật, văn hóa đặc biệt. Bảo vật này cũng đã được công nhận là bảo vật quốc gia năm 2020.
Phiên bản số hóa 3D của hai bảo vật không chỉ phục dựng hình dáng gần sát với nguyên tác mà còn tích hợp các tiện ích thông tin giúp đo đạc kích thước, tạo trải nghiệm trực quan cho người xem. Việc số hóa giúp lưu trữ lâu dài, hỗ trợ công tác nghiên cứu cũng như trưng bày và quảng bá rộng rãi di sản văn hóa Champa đến công chúng trong và ngoài nước.
Đây là một phần trong chiến lược lớn của tỉnh Khánh Hòa nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của cộng đồng người Chăm, góp phần nâng cao nhận thức và thu hút sự quan tâm, cũng như phát triển kinh tế dựa trên tiềm năng văn hóa độc đáo của địa phương.
