Trong bối cảnh vấn đề rác thải sinh hoạt hỗn hợp tại Việt Nam còn nhiều bất cập, một nhóm kỹ sư Việt Nam đã phát triển thành công hệ thống xử lý rác không phát thải đầu tiên, dựa trên công nghệ nhiệt hóa hiện đại, với nguyên tắc “3 không”: không đốt, không chôn, không phát thải. Đây là bước đột phá quan trọng khi hệ thống này không cần phân loại rác từ đầu nguồn, phù hợp với việc hơn 90% rác sinh hoạt hiện nay vẫn là rác hỗn hợp.
Hệ thống có khả năng xử lý từ 60 đến 160 tấn rác mỗi ngày, đáp ứng cho quy mô các cụm xã hoặc đô thị nhỏ mà hoàn toàn không cần xây dựng bãi chôn lấp gây ô nhiễm. Chu trình xử lý được chia thành 6 phân khu vận hành khép kín, từ tiếp nhận và tiền xử lý, lò phân hủy nhiệt xúc tác áp suất tùy biến, thu hồi và xử lý khí cũng như dầu sinh học, cho đến làm nguội than sinh học, xử lý nước ngưng tuần hoàn, và cụm điều khiển giám sát tự động theo thời gian thực.
Điểm đặc biệt của hệ thống là các sản phẩm đầu ra như khí syngas, dầu sinh học và than sinh học đều được tận dụng để tái cấp năng lượng cho quá trình xử lý, giúp lò không phải dùng nhiên liệu hóa thạch và thậm chí tạo ra dư thừa năng lượng cho các lĩnh vực khác. Ngoài ra, nước sạch thu hồi từ quá trình cũng được tái sử dụng, đồng thời các sản phẩm đầu ra đã được kiểm định đạt tiêu chuẩn sử dụng trong công nghiệp, đảm bảo không gây hại cho môi trường và con người.
Công nghệ này có cấu trúc module linh hoạt, có thể dễ dàng nhân rộng ở nhiều tỉnh thành, từ vùng núi đến đô thị, với khả năng vận hành độc lập, dễ bảo trì, tiết kiệm diện tích và chi phí xử lý. Thành quả này không chỉ mở ra hướng đi mới trong công tác quản lý rác thải ở Việt Nam mà còn góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế tuần hoàn và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Việc ứng dụng công nghệ tiên tiến do chính các kỹ sư Việt sáng chế đã khẳng định năng lực sáng tạo và công nghệ của ngành cơ khí Việt Nam, đồng thời tạo tiền đề cho các giải pháp xử lý môi trường xanh, sạch, hiệu quả hơn trong tương lai, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và phát triển bền vững đất nước.
