Sáng ngày 30/7, một trận động đất mạnh 8,7 độ Richter ngoài khơi bán đảo Kamchatka của Nga đã kích hoạt cảnh báo sóng thần khẩn cấp dọc bờ biển Nhật Bản. Các đợt sóng cao đầu tiên đã xuất hiện, gây nên cảnh báo sơ tán khẩn cấp cho nhiều khu vực ven biển từ Hokkaido đến Wakayama.
Không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt và an toàn con người, trận sóng thần còn gây ra một hiện tượng hiếm thấy: ít nhất 4 con cá voi khổng lồ đã bị dạt vào bờ biển thành phố Tateyama, tỉnh Chiba. Hình ảnh các cá voi nằm im lìm trên bờ biển được kênh truyền hình quốc gia NHK phát sóng trực tiếp, khiến dư luận xôn xao và bàn luận về ý nghĩa biểu tượng của hiện tượng này.
Giải thích về hiện tượng cá voi mắc cạn sau sóng thần, các nhà khoa học cho biết khi sóng thần tiến vào đất liền, nước biển thường rút mạnh, đột ngột khiến các sinh vật lớn như cá voi dễ bị mắc kẹt trên bãi biển. Hệ thống định vị bằng tiếng vang của cá voi cũng có thể bị nhiễu loạn do dòng chảy và áp suất nước thay đổi mạnh mẽ. Thêm vào đó, đặc điểm xã hội gắn kết của đàn cá voi khiến nhiều con cùng theo nhau bơi vào vùng nước nông khi một thành viên gặp nguy hiểm.
Hiện tượng này không chỉ làm dấy lên lo ngại về thiệt hại môi trường mà còn được một số người dân xem là điềm báo thiên nhiên đáng chú ý, nhất là trong bối cảnh Nhật Bản đang gồng mình ứng phó với nguy cơ sóng thần tiếp tục. Chính quyền đã ra lệnh sơ tán khẩn cấp cho gần 2 triệu người nhằm hạn chế rủi ro về người và tài sản.
Trận động đất và sóng thần vào sáng nay nhắc nhớ về sự khắc nghiệt của thiên nhiên mà Nhật Bản luôn phải đối mặt. Bên cạnh hiểm họa trực tiếp, những hiện tượng kỳ lạ như cá voi mắc cạn cũng phần nào phản ánh tác động lan tỏa sâu rộng của các thiên tai, gợi lên những suy ngẫm về sự kết nối mật thiết giữa đại dương và cuộc sống con người.
