Trận lũ lịch sử cuối tháng 9 đầu tháng 10/2025 đã đặt tỉnh Thái Nguyên vào tình thế “vịt trời” chưa từng có. Mưa lớn kéo dài do hoàn lưu bão số 11 đổ bộ, khiến mực nước sông Cầu tại trạm thủy văn Gia Bảy dâng lên 29,9m, vượt báo động 3 tới 2,9m – cao hơn cả đỉnh lũ lịch sử năm 2024. Nhiều khu vực trung tâm tỉnh, đặc biệt là phường Phan Đình Phùng, Gia Sàng, Linh Sơn, chìm sâu trong biển nước. Phố xá biến thành sông, hàng trăm hộ dân phải sơ tán khẩn cấp, trong đêm tối, tiếng hô hoán dồn dập, người dân gồng mình chạy lũ, chuyển đồ đạc, vật nuôi lên cao, thậm chí không kịp cứu vãn tài sản. Cảnh tượng ngổn ngang, đổ nát, bùn đất, rác thải, đồ dùng sinh hoạt bị nước cuốn bện lại thành từng đống lớn trên các tuyến phố, chờ xe môi trường tới dọn dẹp.
Chỉ sau vài ngày, bức tranh về thiệt hại đã rõ nét: 7 người chết, 2 người bị thương, hơn 200.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó 22 nhà bị tốc mái, 1.122 nhà sạt lở, hàng ngàn căn bị ngập sâu. Khoảng 10.485ha cây trồng bị mất trắng, hơn 364.000 con vật nuôi bị chết hoặc cuốn trôi. Hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông đứt đoạn, 5 trung tâm y tế, bệnh viện, 9 trạm y tế, 135 điểm trường học bị ngập, sạt lở; hơn 300 điểm đường sạt lở và ngập úng, 53 hồ đập, 3 trạm bơm bị hư hỏng. Thiệt hại ước tính lên tới gần 4.000 tỷ đồng, chiếm phần lớn trong tổng thiệt hại 7.050 tỷ đồng của cả miền Bắc trong đợt mưa lũ này.
Ngay khi nước rút, Thái Nguyên đã huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc. Ủy ban tỉnh thành lập 7 đoàn công tác trực tiếp chỉ đạo khắc phục hậu quả tại hiện trường. Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch tỉnh cùng các lãnh đạo sở, ban, ngành trực tiếp đến các điểm sạt lở, ngập sâu, chỉ đạo các đơn vị chức năng phối hợp chặt chẽ với lực lượng quân đội, công an, dân quân tự vệ, lực lượng tình nguyện dọn dẹp, khắc phục ngay các tuyến đường, cống rãnh, giao thông chính. Ngay lập tức, 5 tỷ đồng từ Quỹ cứu trợ tỉnh được trích ra để hỗ trợ khẩn cấp, cùng với 1.200 tấn gạo, 50 tấn giống cây trồng, đảm bảo nhu cầu cấp bách cho người dân. Các doanh nghiệp lớn như Samsung, Masan, TISCO, TNG… ủng hộ hơn 15 tỷ đồng cùng nhiều nhu yếu phẩm, phương tiện cho vùng bị thiệt hại nặng. Ngoài ra, tỉnh Lào Cai hỗ trợ 5 tỷ đồng, bày tỏ tinh thần “tương thân tương ái”, chung sức vượt lũ.
Công tác y tế được chú trọng với phương châm “4 tại chỗ”: Các bệnh viện luôn sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân, đảm bảo đủ thuốc, vật tư, huy động lực lượng phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm 24/24 giờ. Công tác kiểm soát nguồn nước, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm được triển khai quyết liệt. Siêu thị mini, bếp ăn tình thương mọc lên tại các khu dân cư, trường học thành điểm trú chân, phân phát lương thực, nhu yếu phẩm, quần áo, chăn màn cho các hộ dân bị thiệt hại nặng. Những lá đơn kêu cứu dần thay bằng lời cảm ơn, ánh mắt rạng rỡ của người dân khi nhận được sự chia sẻ kịp thời.
Tuy nhiên, phía trước vẫn còn rất nhiều khó khăn. Việc dọn dẹp bùn đất, rác thải, khôi phục hạ tầng giao thông, điện, nước, trường học đòi hỏi thêm thời gian, công sức. Chính quyền địa phương đang thúc đẩy các giải pháp đột phá về huy động nguồn lực để tái thiết, đặc biệt với những vùng sâu, vùng xa còn nhiều thiệt hại chưa thể thống kê hết. Đảng bộ, chính quyền tỉnh Thái Nguyên kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp tiếp tục chung tay chia sẻ, giúp người dân vượt qua khó khăn, sớm trở lại cuộc sống bình thường. Đây không chỉ là câu chuyện của hôm nay, mà còn là bài học lớn về phòng, chống thiên tai trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến cực đoan, đòi hỏi sự chủ động, sáng tạo và đoàn kết của cả cộng đồng.
