TPHCM mới sau sáp nhập đã tăng diện tích gấp hơn 3 lần, với dân số ước khoảng 15 triệu người, bước vào một giai đoạn phát triển đầy áp lực nhưng cũng tràn đầy hy vọng. Thành phố hướng tới trở thành một siêu đô thị hiện đại, đa chức năng, giữ vai trò trung tâm kinh tế – tài chính – dịch vụ – thương mại, công nghiệp – logistics, cảng biển và du lịch lớn của quốc gia và khu vực, đáp ứng kỳ vọng của Trung ương cùng toàn dân[1].
Giai đoạn trước và trong quá trình sáp nhập là khoảng thời gian cực kỳ áp lực với đội ngũ cán bộ, công chức thành phố khi phải chạy đua với thời gian để vận hành mô hình chính quyền hai cấp một cách trơn tru, tránh gián đoạn dịch vụ cho người dân và doanh nghiệp. Chủ tịch HĐND TPHCM Võ Văn Minh nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu hiện nay là tập trung giải quyết các vấn đề về cơ sở hạ tầng giao thông, xây dựng hệ thống xương sống gồm cao tốc, đường sắt đô thị, đường sắt vận chuyển hàng hóa và cảng đường thủy để tạo thuận lợi di chuyển từ các vùng lân cận như Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu vào trung tâm thành phố[1].
Bên cạnh phát triển hạ tầng, TPHCM cũng đang triển khai tái cấu trúc các khu dân cư cũ, chuyển đổi từ nhà thấp tầng thành các tòa nhà cao tầng hiện đại hơn nhằm nâng cao chất lượng sống và phát triển bền vững. Ví dụ điển hình như quận 4 với mật độ dân số rất cao và những khu nhà chen chúc thấp tầng không đáp ứng được yêu cầu quy hoạch, thiếu không gian sinh hoạt cộng đồng, ánh sáng và thông gió. Giải pháp này giúp giảm tình trạng lãng phí đất đai, mở rộng không gian công cộng và đẩy mạnh phát triển giao thông, văn hóa, dịch vụ xã hội[2].
TPHCM cũng đang theo đuổi chiến lược chuyển đổi xanh toàn diện, từ phát triển công nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái đến đô thị xanh và hạ tầng bền vững. Tư duy phát triển được đổi mới, không chỉ xây dựng hạ tầng mà kiến tạo hệ sinh thái thông minh, tích hợp đa phương thức giao thông như metro, xe buýt điện, giao thông đường thủy… nhằm tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu và nâng cao vị thế cạnh tranh quốc tế cho thành phố[4][5][8].
Từ góc độ công nghiệp, TPHCM định hướng mô hình đa trung tâm. Vùng lõi trung tâm sẽ ưu tiên phát triển công nghiệp sáng tạo, công nghệ cao, giá trị gia tăng cao, không lấn chiếm đất đai, trong khi các ngành công nghiệp truyền thống, thâm dụng đất và lao động sẽ chuyển dịch sang các khu vực Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu nhằm tối ưu hóa lợi thế cạnh tranh vùng và phát triển hài hòa. Việc di dời một số khu chế xuất để phát triển thương mại dịch vụ cũng là bước đi chiến lược nhằm tăng trưởng kinh tế vững bền[7][10].
Như vậy, TPHCM không chỉ vượt qua giai đoạn khó khăn để vận hành thành phố mới hiệu quả mà còn đặt nền móng vững chắc cho một siêu đô thị hiện đại, xanh, đa trung tâm mang tầm quốc tế, từng bước trở thành đầu tàu phát triển kinh tế – xã hội, góp phần nâng cao chất lượng đời sống của người dân và sức cạnh tranh của quốc gia trong thời gian tới.