Trong nỗ lực thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, đồng thời tạo đà nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, Chính phủ Việt Nam đã chính thức công bố mục tiêu đầy tham vọng: Đưa nửa triệu lao động Việt ra nước ngoài làm việc theo hợp đồng trong 5 năm tới. Không chỉ là giải pháp giúp giải quyết bài toán cầu lao động trong nước, đây còn là bước đi căn cơ để xây dựng thương hiệu lao động Việt sánh ngang với các nước trong khu vực, đồng thời tăng nguồn thu ngoại tệ, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đất nước.
Trên thực tế, lao động Việt Nam đã và đang tạo được dấu ấn đậm nét tại nhiều thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), các quốc gia Trung Đông, châu Âu… Các chương trình lao động xuất khẩu không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho người lao động mà còn giúp họ tiếp cận trình độ kỹ thuật, quy trình làm việc hiện đại, kỷ luật lao động mang tính quốc tế. Điều này, về lâu dài, sẽ góp phần “tạo lượng lớn” lao động có tay nghề, thậm chí có thể trở về quê hương, truyền bá kinh nghiệm, góp phần nâng cao chất lượng lao động trong nước.
Tuy nhiên, đưa nửa triệu lao động ra nước ngoài – tương đương trung bình 100.000 người mỗi năm – không phải là bài toán dễ. Từ kinh nghiệm các năm trước, Việt Nam đã trải qua nhiều trường hợp lao động bị lừa đảo xuất khẩu, vi phạm pháp luật nước sở tại, thiếu sự hỗ trợ pháp lý… Để tránh những “vết xe đổ” ấy, Chính phủ đang đẩy mạnh cải cách thủ tục, tăng cường truyền thông, quản lý chặt chẽ các doanh nghiệp xuất khẩu lao động; đồng thời xây dựng các trung tâm tư vấn, hỗ trợ pháp lý, đào tạo tiếng, văn hóa, kỹ năng sống cơ bản trước khi người lao động xuất cảnh. Đặc biệt, chương trình nhắm tới đối tượng chủ lực là thanh niên, lao động trẻ, có sức khỏe, kỷ luật, ham học hỏi, sẵn sàng chấp nhận thử thách để khẳng định bản thân trên trường quốc tế.
Không chỉ đơn thuần là chương trình đưa lao động “đi kiếm tiền”, đây còn là cơ hội để Việt Nam gia tăng vị thế trên bản đồ lao động thế giới. Sự lựa chọn của các quốc gia phát triển hàng đầu khi tiếp nhận lao động nước ngoài ngày càng khắt khe, đòi hỏi kỹ năng chuyên môn, khả năng làm việc nhóm, ý thức văn hóa tổ chức, ngoại ngữ. Việt Nam phải tận dụng tốt xu hướng này để biến đây thành đòn bẩy, xây dựng hình ảnh lao động Việt “chất lượng cao”, giàu bản sắc, có khả năng hội nhập sâu rộng. Khi đó, thu nhập từ lao động xuất khẩu không chỉ dừng ở mức cải thiện đời sống cá nhân, mà quan trọng hơn, là nguồn lực đóng góp cho phát triển kinh tế – xã hội ở quê nhà, thông qua các khoản kiều hối, đầu tư nhỏ lẻ, chuyển giao kiến thức và kinh nghiệm về nước.
Tuy nhiên, để đảm bảo thành công cho chương trình, Chính phủ, các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và chính bản thân mỗi lao động cần phát huy tối đa sự chủ động, ý thức trách nhiệm, tinh thần nhận diện cơ hội, thấu hiểu rủi ro. Chỉ khi tất cả cùng đồng lòng, từ chọn nghề, học nghề, làm nghề đúng tâm thế, lao động Việt mới thực sự dựng xây thương hiệu, khẳng định giá trị trên trường quốc tế, chứ không chỉ đơn thuần làm công nhân bình thường. Đây sẽ là chặng đường dài, đòi hỏi nỗ lực không ngừng, nhưng hứa hẹn mở ra tương lai tươi sáng hơn cho hàng trăm nghìn gia đình Việt, góp phần đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
