Thành phố Hồ Chí Minh đang triển khai kế hoạch lắp đặt hệ thống camera nhận diện biển số tự động (ANPR) nhằm kiểm soát xe cũ nát và không đạt chuẩn khí thải ra vào khu vực vùng phát thải thấp, tập trung ở trung tâm thành phố và các vùng lân cận. Từ năm 2026 đến 2032, sẽ có 58 camera được bố trí tại các điểm ra vào vùng này ở quận 1 và quận 3 cũ cùng một số giao lộ trọng điểm. Sau năm 2032, dự kiến thành phố sẽ bổ sung thêm khoảng 200 camera tại nhiều điểm giao thông quan trọng như TP Thủ Đức, Gò Vấp, Tân Bình và một số quận khác, tạo thành một vành đai bảo vệ môi trường hiệu quả.
Hệ thống camera ANPR không chỉ nhận diện biển số xe mà còn được tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để phát hiện hơn 20 lỗi vi phạm giao thông một cách tự động. Đặc biệt, hệ thống cho phép xác định năm sản xuất của phương tiện, từ đó phân loại và ngăn chặn những xe sử dụng vượt chuẩn khí thải đi vào khu vực hạn chế. Đây là giải pháp công nghệ quan trọng góp phần nâng cao ý thức người dân trong việc tuân thủ quy định bảo vệ môi trường và giao thông thành phố.
Việc sử dụng hệ thống camera nhận diện trên được lấy cảm hứng từ các mô hình quản lý giao thông phát thải thấp tại quốc tế, như Singapore và Trung Quốc. Ở Singapore, thay vì dùng các rào chắn vật lý, thành phố chuyển sang giám sát điện tử bằng camera ANPR. Trong khi đó, Trung Quốc phân loại và nhận diện xe dựa trên màu sắc và kiểu biển số nhằm dễ dàng kiểm soát xe phát thải.
Việc áp dụng hệ thống camera nhận diện biển số trong kiểm soát ô nhiễm giao thông được xem là một bước tiến trong chiến lược phát triển đô thị sạch của TP.HCM, nơi ô nhiễm không khí đã được cảnh báo ở mức đáng lo ngại với nhiều ngày vượt ngưỡng an toàn. Bên cạnh việc kiểm soát các phương tiện không đạt chuẩn, thành phố còn đưa ra các chính sách hỗ trợ chuyển đổi sang xe điện và tăng cường phương tiện công cộng nhằm giảm thiểu ô nhiễm nguồn gốc giao thông.
Nhờ hệ thống ‘mắt thần’ này, TP.HCM kỳ vọng sẽ tạo ra một vành đai xanh bao quanh trung tâm thành phố, ngăn chặn những phương tiện gây ô nhiễm và thắt chặt quản lý giao thông theo hướng thông minh, góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân trong bối cảnh đô thị hóa nhanh và áp lực ô nhiễm ngày càng gia tăng.
