Ít ai biết rằng, phía sau vỏ bọc kiên cố và tài tình của điệp viên Phạm Xuân Ẩn – một trong những huyền thoại tình báo Việt Nam – là bóng dáng một người phụ nữ thầm lặng, từng bước gánh vác sứ mệnh liên lạc đầy hiểm nguy. Đó là Thiếu tá Nguyễn Thị Ba, nữ tình báo bí số B3, người đã cùng ông Phạm Xuân Ẩn tạo nên cặp đôi tình báo hiệu quả nhất trong lịch sử chiến tranh Việt Nam. Trong suốt gần 15 năm hoạt động, họ không chỉ giữ vững liên lạc giữa chiến khu và tuyến đầu mà còn biến những nhiệm vụ tưởng chừng bất khả thi thành hiện thực, giữa muôn trùng khó khăn và hàng trăm tai mắt rình rập.
Nhiệm vụ trao đổi tài liệu giữa chiến khu và điệp viên Phạm Xuân Ẩn được coi là một trong những thách thức lớn nhất của tình báo thời kỳ đó. Với vỏ bọc hoàn hảo, ông Ẩn tiếp cận được với giới chính khách, tướng lĩnh cao cấp và cả sĩ quan Mỹ, nhưng việc chuyển tin tức ra ngoài luôn là bài toán nan giải. Cuối cùng, tổ chức đã chọn bà Nguyễn Thị Ba – một người phụ nữ có bản lĩnh chính trị vững vàng, lòng trung thành tuyệt đối và kinh nghiệm dày dặn trong công tác mật. Bà Ba không hề biết tên thật của ông Ẩn, chỉ gọi ông là “ông khách”, “thầy Hai” hay “cậu Hai”. Mỗi người tập trung vào nhiệm vụ riêng, không điện thoại, không điện đài vô tuyến, không thư tín – mọi liên lạc đều được thực hiện bằng những phương thức bí mật, tinh vi và đầy rủi ro.
Trong suốt thời gian hoạt động, cụm tình báo H.63 – nơi ông Ẩn là hạt nhân nòng cốt – có tới 27 người ngã xuống và 13 người bị thương. Công tác mật lúc ấy ví như cá nằm trên rọ, cá nhỏ lọt lưới dễ dàng, cá càng lớn càng dễ bị mắc lại, không bị bắt là chuyện hiếm có. Thế nhưng, phép lạ đã xảy ra khi bà Ba không hề bị lộ trong suốt gần 15 năm làm liên lạc cho ông Phạm Xuân Ẩn. Sự hy sinh thầm lặng, bản lĩnh kiên cường và tinh thần trách nhiệm cao độ của bà Ba đã góp phần không nhỏ vào thành công của những chiến dịch tình báo lớn, giúp thay đổi cục diện chiến tranh.
Câu chuyện của nữ tình báo Nguyễn Thị Ba và điệp viên Phạm Xuân Ẩn không chỉ là minh chứng cho trí tuệ và lòng dũng cảm của những con người thầm lặng, mà còn là lời nhắc nhở về giá trị của sự hy sinh, lòng trung thành và tinh thần trách nhiệm. Họ là những bông hoa không tên, lặng lẽ nở giữa chiến tranh, góp phần làm nên chiến thắng vang dội của dân tộc. Trong dòng chảy lịch sử, tên tuổi của họ mãi là biểu tượng của tình báo Việt Nam – nơi mà những nhiệm vụ bất khả thi đã được biến thành hiện thực bằng lòng dũng cảm và trí tuệ tuyệt vời.
